Vliegschaamte in Perspectief.
Vliegschaamte is intussen een ingeburgerd begrip. Zelfs Elseviers Weekblad wijdde er vorige maand een artikel aan, met nuttige tips om minder te vliegen, minder geld uit te geven en toch ergens heen te gaan. Als vliegtuigbouwer heb ik daar wat moeite mee. Vliegen is een bedrijfstak die economisch zijn eigen broek op houdt, en als vliegen “te goedkoop” is betekent dat in feite het beslag op schaarse middelen ook dienovereenkomstig beperkt moet zijn, althans ten opzichte van de totale produktie. Om dit te onderbouwen hierbij wat cijfers over brandstofverbruik en CO2 uitstoot van luchttransport.
Volgens statistieken van IATA (International AirTransport Association) vervoerden de gezamenlijke luchtvaartmaatschappijen in 2018 ca 4.3 miljard passagiers, produceerden daarmee 8300 miljard passagierskilometers plus 262 miljard tonkm vracht, verstookten 286 miljoen ton brandstof en stootten 905 miljoen ton CO2 uit.
Mondiaal werd in hetzelfde jaar volgens het PBL ca 37500 miljoen ton CO2 uitgestoten (fossiele brandstof plus cementproductie), dus de luchttransportindustrie was verantwoordelijk voor 2.4% hiervan. Zeker een relevante fractie, maar zelfs als je nog in het kwalijke effect van CO2 gelooft (dat hoeft niet, maar dat is een ander verhaal), niet doorslaggevend als de wereld gered moet worden.
Hoe wegen we dit nu in termen van onze gemoedsrust? Je kan je als individu verantwoordelijk voelen voor het hele systeem, maar zoals je aan de cijfers ziet is dat systeem vrij immens, en je deelt die verantwoordelijkheid met een paar miljard medeburgers. Het is logischer om je verantwoordelijk voelen voor jouw deel van het brandstofverbruik van het vliegtuig. Bovenstaande teruggerekend onder de aanname dat 1 ton vracht equivalent is aan 5 passagiers geeft een wereldwijd gemiddeld brandstofverbruik van 0.03 kg per passagierskilometer, met een produktie van bijna 0.1 kg CO2 als gevolg. Dus voor een retourtje Turijn (na Juventus-Ajax mijn standaardafstand) van 2000 km is dat 60 kg, met de emissie van 200 kg CO2 als gevolg.
Maar het is misschien zuiverder om je zorgen te maken over de extra uitstoot die plaats vindt tussen een lege stoel en een die door jou bezet is. Immers, het vliegtuig gaat in ieder geval, maar een zwaarder vliegtuig (zagen we al bij de batterijen) verbruikt meer brandstof. Dat komt omdat bijna de helft van de energie gebruikt wordt om lift te genereren. Nemen we weer eens de A320 als referentie, 100 kg meer is ongeveer 0.15% van de massa, dus dat kost ongeveer 0.07% meer brandstof. We hadden 3000 kg voor 1000 km, dat geeft in hele kilos gerekend 2 kg extra voor een enkeltje Turijn, 4 kg voor een retourtje. 12 kg CO2 marginaal extra als je wel op die stoel plaatsneemt.
In deze marginale benadering komt de auto er het slechtste af: Neem je de trein of het vliegtuig dan blijft de auto thuis en verstookt immers geen brandstof. Maar de treinen en vliegtuigen daarentegen verbruiken niet of nauwelijks minder als je de auto neemt.
Je kan ook kijken naar CO2 compensatieprogramma’s: volgens deze bron zijn die geen flauwekul; slechts 5 US$ is voldoende om de complete CO2 uitstoot van een trip van 4000 km te compenseren. Voor ons retourtje Turijn dus $2.50. Als de reparatie zo weinig kost kan de aangerichte schade ook niet erg groot zijn.
Maar als je geweten nog steeds knaagt: de VN organiseert ieder jaar een klimaatconferentie, de Conference of Parties. COP 15 in Kopenhagen in 2009 was dacht ik de grootste met ongeveer 29000 deelnemers. COP 24 vorig jaar in Polen trok er 22000. Met circa 200 autonome landen over de gehele wereld komt dit neer op 100 personen per land. COP 25 is aankomende December in Santiago in Chili, en zal waarschijnlijk een vergelijkbaar aantal gedelegeerden trekken.
Alle deelnemers zijn zeer terzake kundig, anders zouden ze natuurlijk hun land of organisatie niet mogen vertegenwoordigen, en ze weten hoeveel vliegen bijdraagt aan klimaatverandering. Ze kennen de zegeningen van video conferencing, ze komen van over de gehele wereld, en ze komen ieder jaar opnieuw. Je kan dus op het gezag van ruim 20000 deskundigen je vliegschaamte overboord zetten.
Stichting De Groene Rekenkamer
is een door ingenieur-wetenschappers en journalisten opgerichte stichting met als missie: Cijfermatige controle van economische en/of wetenschappelijke aannames, berekeningen alsmede de daar aan gekoppelde conclusies … –> Lees hier verder …
Het is zo hypocriet, die hele klimaat hysterie. En al die delegaties denken dat ze de “wereld” gaan redden maar hebben geen enkel probleem om met zo vele ieder jaar naar een andere plaats te vliegen om oeverloos te gaan vergaderen. En dan de kosten van hotels en dure lunches en diners. Betalen ze dat uit hun eigen zak of betalen de werkende belasting betalers hiervoor? Dus iemand die hard werkt mag niet met zijn/haar gezin voor 2 of 3 weken op vakantie gaan in bv Spanje. Reistijd is 3 uur. Of moeten ze met de auto gaan, reistijd is 3 dagen. Het sprookje “De kleren van de Keizer” is hier zo van toepassing.
Gezien de ‘broodnodige’ uitbreiding van Schiphol is vliegschaamte toch wel discutabel. Als iedereen vandaag besluit niet meer te vliegen kan Schiphol wel sluiten. Maar dat is natuurlijk niet de bedoeling, want dat zou slecht voor het klimaat zijn, het economische klimaat wel te verstaan. Wat het meest opvalt in de hele klimaatdiscussie is dat echte problemen niet benoemd worden en dat veel ‘groene’ oplossingen alleen juridisch groen zijn. Denk maar aan de globale bevolkingsaanwas of het stoken van biomassa.
Tja, ik kijk er toch echt anders naar.
Over het zelf z’n broek op houden van de luchtvaart:
De KLM krijgt per jaar 2 miljard “subsidie” in de vorm van niet betaalde BTW op tickets en accijns op kerosine. Die betaal ik wel als ik met bus naar de Spaanse zon ga. Niet bepaald een eerlijk speelveld.
Over de individuele verantwoordelijkheid:
Het is net als met belastingen betalen: Jou bijdrage is maar klein maar is wel noodzakelijk (afgezien van hoe hoog de belastingen zouden moeten zijn). Daarnaast is het ook eerlijker als iedereen zijn bijdrage levert naar vermogen. Dus als je veel vliegt zou je meer bij moeten dragen.
Over de CO2 compensatie:
De bijdrage van een uitgestoten kg CO2 aan het broeikaseffect op 10km hoogte is 2.2x zo groot als op zee niveau. Daar wordt in de compensatieprogramma’s veelal geen rekening mee gehouden.
De compensatie wordt veelal gerealiseerd door het planten van bomen. Daarbij wordt de volledige opgenomen CO2 gedurende 30 jaar dat de boom groei nu als compensatie gerekend. Maar ja, welk bedrijf zou een ’terugverdien tijd’ van 30 jaar op een ‘investering’ accepteren? Daarna gaat de boom dood en komt de CO2 alsnog vrij. Dus is het slechts uitgestelde uitstoot.
Over de VN conferentie:
Om dit complexe vraagstuk te tackelen zijn veel mensen nodig. De onderhandelingen zijn lastig en vragen denk ik persoonlijk contact.
Hoewel dit een enorme grote hoeveelheid uitstoot teweeg brengt is het mogelijke resultaat een vele male grotere besparing.
Natuurlijk is het goed om te kijken of dit efficiënter kan. De suggestie van video vergaderen is lang niet gek! Toch is dit geen reden om je individuele verantwoordelijkheid om je impact beperkt te houden te ontlopen.
Het is: je kunt, u kunt, kun je en kunt u.
Wat even idioote redenering om “kg per lege stoel” te berekenen. als we globaal 10% van onze vliegreizen vervangen door videoconference is er zo’n 10% minder passagiers en dus bijna 10% minder vliegverkeer. Capaciteitsoptimalisatie heet dat. Vliegroutes met <80% bezetting gaan er van tussenuit. Punt.
Ik vertrek volgende maand naar een tropische bestemming. Dat wordt in 1 dag ruim 20°C klimaatverandering voor mij.
Van die 20 graden wordt mij hele omgeving jaloers, maar van de door het IPCC gesuggereerde 2 graden opwarming krijgt men het Spaans benauwd. En om 0,00007°C opwarming te voorkomen willen velen hun toekomst in economisch opzicht in de waagschaal leggen.
Is dit gebaseerd op wetenschap of is dit collectieve waanzin?
Al deze genoemde getallen zijn gewoon juist en verifieerbaar. Dat maakt het pijnlijk