Het Cassandra-syndroom
Donderdag 4 mei 2017
Gastbijdrage van Jeroen Hetzler
https://nl.wikipedia.org/wiki/Cassandra_(mythologie)
Hierover is het volgende geschreven: Tegenwoordig slaat de term Cassandrasyndroom op een onheilsvoorspelling die achteraf correct blijkt te zijn; meer in het bijzonder op het fenomeen dat voorspellingen van onafwendbaar onheil over het algemeen niet geloofd worden, hetgeen de voorspeller in de machteloze situatie plaatst dat hij weet dat er een ramp te gebeuren staat, maar anderen er niet van kan overtuigen het nodige te doen om de schade te beperken.
Ik lees hierin het Voorzorgprincipe en de mitigatie van klimaatverandering. Dit is de overtuiging van protagonisten van de AGW-hypothese. Immers, keer op keer worden wij krantenlezers en NOS-journaal-kijkers vergast op onheilsprofetieën teneinde te suggereren dat die hypothese door de feiten bevestigd is, terwijl dit verre van het geval is. Gezien de uitspraken van sommige weermannen- en vrouwen over overweldigende bewijzen, de mars voor de wetenschap, brieven van verontruste hoogleraren en het dreigen met klimaattribunalen om sceptici te berechten op grond van misdaden tegen de mensheid, kan moeilijk ontkend worden dat deze protagonisten zich als moderne Cassandra’s beschouwen.
Toch wil ik wijzen op de omgekeerde situatie waar in werkelijkheid sprake van is. Al decennialang trekt, veelal voor het oog van de camera, een stoet doemprofeten voorbij die zich in de schijnwerpers plaatsen en tal van onheilsboodschappen verkondigen. I.t.t. tot het Cassandrasyndroom worden dezen juist alom geloofd en bejubeld, maar het zijn evenzeer juist de feiten die de voorspellingen weerleggen. Bij een voorspelling zouden in dit geval de menselijke invloed boven die van de natuurlijke invloeden bekend als de Nul-hypothese, en een goed werkend model nuttig zijn.
Hier is geen sprake van. Een Nul-hypothese ontbreekt.
De klimaatmodellen van het IPCC overschatten bovendien de opwarming plus dat de hierop gebaseerde modellen over de effecten van die opwarming de mismatch met de werkelijkheid versterken. Het geheel hangt aan elkaar van aannames. In dit spagaat van ontkenning/angst voor gezichtsverlies vs. feit is het Eco Industrieel Complex, inclusief de politiek en, een deel van, de journalistiek inmiddels terecht komen. Ik vrees dat met name angst voor gezichtsverlies het zo moeilijk maakt voor protagonisten om uit hun parallelle universum te komen. Dit, afgezien van hun afhankelijkheid van subsidie en angst voor sancties op kritische geluiden. Landeigenaren met windmolens en het bedrijfsleven zijn de lachende derden.
Al met al lukt het ook de media zelden om zich uit dat parallelle universum te bevrijden. Klimaatverandering is van alle tijden en adaptatie is het antwoord op de gevolgen ervan. Dit is altijd doeltreffend gebleken en zeker kosteneffectiever dan de huidige astronomische kosten van mitigatie van een naar alle waarschijnlijkheid niet bestaand uniek probleem in vergelijking tot vroegere klimaatschommelingen. De Energiewende is inmiddels het voorbeeld van falend mitigatiebeleid. De Energiewende is feitelijk dood, maar het is hem nog niet aangezegd. Ook hier wordt de Overheid tunnelvisie verweten. Dit zou een goede journalist te denken moeten geven, maar het kan zijn dat deze dan meteen de biezen kan pakken.
In plaats hiervan lijken de media er een carrousel op na te houden van alarmistische items teneinde de druk op de angstketel te houden ter borging van de bereidheid bij de burger om de ineffectieve klimaatplannen door drukken en hiervoor de portemonnee open te laten trekken. Enig inzicht bij de media over de nefaste gevolgen van dit ‘klimaatbeleid’ voor de Ontwikkelingslanden en de generatie na ons, blijkt sporadisch.
Welnu, we hadden ooit de uitstervende ijsbeer als poster child van de klimaatcarousel. Het dier echter weerlegde de hypothese van de uitstervende ijsbeer. Ook WNF is er opvallend stil over na alle PR met kindjes in berenpakjes. De Zuidpool is ook al geen dankbaar onderwerp, omdat het daar steeds kouder wordt.
Thans is de Noordpool weer even een hot item omdat er een rondje subsidiewerving nodig was voor de deelnemende partijen inclusief het NOS-journaal. Ik wacht af of de voorspelling van mw. Notenboom uitkomt, namelijk de beide polen ijsvrij in 2017. Al Gore voorspelde een ijsvrije Noordpool in 2013. Dit dachten ze al in 1817, 1860 en 1922. Maar dit lees je dan weer niet.
Wat het ook altijd goed doet, is de Great Barrier Reef die naar de knoppen gaat vanwege de menselijke CO2-emissie. Hoe koraal een grootmeester is in adaptatie laat ook het GBR zelf zien. Koraal bestaat al honderden miljoenen jaren en heeft heel wat, veel heftiger, klimaatveranderingen ondergaan en overleefd zoals ijstijden, de Middeleeuwse Opwarming en de Kleine IJstijd. Hier is een onderzoek dat iets meer zegt over die adaptatie. Zeker is dat er vraagtekens gezet mogen worden bij de bewering dat bij elke verandering menselijke CO2-emissie hiervoor verantwoordelijk is. Zie hier. Er spelen andere factoren een rol zoals zeespiegeldaling. U leest het goed. Dus vooralsnog is het voorbarig om de alarmistische anti humane stormbal te hijsen omdat het koraal bezig is zich aan nieuwe omstandigheden aan te passen. Verbleken betekent wisseling van de algenwacht, niet van een afsterven. Ik kan me echter de positie van een koraalonderzoeker aan de Wageningen UR wel indenken. Stel dat deze een onderzoeksrapport presenteert met de conclusie dat er sprake is van een natuurlijk proces. Hoe zou het dan de stroom van onderzoeksgeld naar deze onderzoeker vergaan? Het laat zich raden. En hier loert Science friction (boek: Arthur Rörsch) om de hoek: namelijk die conclusie toch een alarmistische draai geven. En zo houdt het systeem zichzelf in een wurggreep.
De rituele alarmismedans door met name het NOS-journaal begint eentonig te worden en des te ongeloofwaardiger naarmate de toenemende meetgegevens een ander verhaal vertellen. Het krijgt iets van een egelstelling waarin protagonisten zich hebben teruggetrokken om zich aan de feiten te onttrekken en de ogen te sluiten voor het fiasco van hun idealen, althans de technische en economische haalbaarheid ervan. Zij wanen zich een Cassandra, maar hier zijn lijsten van niet uitgekomen voorspellingen. Waar zijn de 50 miljoen klimaatdoden? En het beste van alles: de klimaatrampen vanwege de op handen zijnde ijstijd. Ik heb het in dit laatste geval over de 70’er jaren. Laten we evenmin de voorspellingen van Peak Oil, de miljoenen hongerdoden waarvan Ehrlich maar geen genoeg van kan krijgen, Rapport aan de Club van Rome, weersextremen, droogtes e.d. die geen verband tonen met opwarming, et cetera.
Soms lijkt het erop dat de media er een alarmismekalender op na houden. Zo die er is, dan is de intensiteit ervan opgevoerd sinds Trump menselijke invloed op klimaatverandering ter discussie heeft gesteld. Het blijft eigenaardig waar de protagonistische media zich zo druk over maken. Immers, als de feiten zo overweldigend zichtbaar voor iedereen zijn, waarom dan al die peperdure PR-inspanning zoals de jongste poolexcursie voor CEO’s? Ik begrijp niet goed waarom mensen zo vol blinde overgave als radertje in dit raderwerk hun diensten willen verlenen. Het is een verraderlijke mechanisme, omdat niemand volledig verantwoordelijk gesteld kan worden voor de nefaste, zo niet immorele, gevolgen, met name voor de Ontwikkelingslanden. Deze morele kant raakt buiten zicht door dit systeem. De (recente) menselijke geschiedenis heeft wat dit betreft klaarblijkelijk niet tot lering geleid.
Ik pleit voor bescheidenheid, relativering en openheid voor rationaliteit. Het zou wenselijk zijn om zich te bevrijden van genoemde egelstelling. Dit geldt des te meer voor de pers. Alles bij elkaar genomen concludeer ik dat de pretenties van het Cassandrasyndroom niet door de feiten worden gestaafd. Laat ik daarom eindigen met een kenmerkend voorbeeld van de Cassandra-moraal:
We lezen de onthutsende onthulling hier:
De voormalige baas van de NPO schreef herhaald:
geen objectieve verslaggeving na te streven over het klimaat. Hij vindt dat de NPO de Nederlandse politiek moet aansporen om feller op te treden tegen klimaatverandering. Hagoort zei dan ook te weigeren programma’s te maken die aan de orde te stellen of er eigenlijk wel een klimaatprobleem is.
