An inconvenient Malleus Maleficarum
Dinsdag 5 januari 2016
Een gastbijdrage van Jeroen Hetzler
Engels en Latijn naast elkaar. Het kan. Een moderne en een Middeleeuwse hype in één zin. Als ik onze modernste, en zeker niet de laatste, hype, de CAGW-hypothese (Anthropogenic Global Warming; door de mens veroorzaakte catastrofale opwarming), bezie dan roept de hype van de heksenvervolging parallellen op, omdat bètawetenschap toen aanvankelijk geen rol speelde zoals thans ook het geval is.
An inconvenient truth kent iedereen wel, die ‘documentaire’ van Al Gore om de wereld angst in te boezemen voor fatale opwarming van de aarde. Er zaten echter zo veel wetenschappelijke onjuistheden in dat in het VK de rechter er aan te past moest komen om vertoning op scholen –onderdeel van Al Gore’s indoctrinatiecampagne- restricties op te leggen. Geholpen heeft het niet, niet in de rest van de wereld, niet bij politici. Onze opgroeiende hummeltjes, en zelfs volwassenen, geloven wat Al Gore beweert, daartoe vakkundig geïndoctrineerd.
Niet veel anders ging het bij het einde van de Middeleeuwen, toen een boek werd gepubliceerd en een grote verspreiding mocht genieten.
Het boek Malleus Maleficarum, beter bekend als de Heksenhamer (letterlijke vertaling: de hamer van de opzettelijke kwaaddoen(st)ers) is een 15e-eeuws handboek voor de heksenjacht dat gedetailleerd uitlegt hoe heksen ondervraagd moeten worden en welke foltermethoden het meest effectief zijn. Het is geschreven in 1485-1486 door Heinrich Kramer (ook: Henricus Institoris), een Dominicaanse inquisiteur. Het boek kwam eerst in Duitsland uit en werd snel een succes in Europa.
Het boek kende overigens nog wel enige nuance:
Er waren heksen die alleen maar mensen genazen, er waren er die zowel konden genezen als schade toebrengen, en er waren er die alleen maar schade toebrachten. Deze laatste groep was aan al het denkbare schuldig: het veroorzaken van hagelbuien, miskramen, misoogsten, tot en met het verslinden van de eigen kinderen toe.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Heksenhamer
De opwarmingshype kent slechts de 3e categorie: wij mensen –lees: verbruikers van fossiele brandstoffen- en de fossiele grondstoffenproducenten. Nog meer dan in die vervlogen tijden heeft men thans uitsluitend oog voor het negatieve. Om deze geloofsreden meent men het vuur van angst brandende te moeten houden met tv-beelden van droogtes, overstromingen en wat dies meer zij. Niemand heeft oog voor wat er wel goed gaat zoals de letterlijke vergroening van de zuidelijke Sahel en de record graanoogsten in de wereld. Droogtes bijvoorbeeld ontstaan ook door ondeugdelijke landbouwmethodes en onoordeelkundige druk op de watertoevoer. Maar helaas is dit aan dovemansoren gericht, verblind als men is door dogmatiek. Veelzeggend is dan ook deze kritische constatering die feitelijk 500 jaar oud is:
Katholieken moeten aannemen dat heksen bestaan. Het is een theologische visie op magie.
Magie, toveren, inderdaad dat konden ze toen al net zo goed als nu. Zo is daar de meest iconische prent ooit als icoon van manipulatie.
Beren op ijsschots
Deze door de milieubeweging gekaapte foto wakkerde het alarmisme flink aan, terwijl het de weergave is van een natuurlijke gebeurtenis vlakbij de kust van Alaska. Mevrouw Byrd nam die foto vanwege de bijzondere vorm van dat ijsbergje waar toevallig 2 ijsberen bovenop stonden op de loer naar een spartelverse zeerob waarvan de Arctische Oceaan barst.
http://wattsupwiththat.com/2009/06/27/warmists-deny-copenhagen-access-to-polar-bear-scientist/
Tussendoor overigens: er is goed nieuws over de aanwas van het poolijs:
http://web.nersc.no/WebData/arctic-roos.org/observation/ssmi1_ice_ext.png
Zo maar terug bij af. Dag meneer Al Gore met uw ‘voorspelde’ ijsvrije Noordpool in 2013.
Keren wij terug naar het onderwerp: de heksenhamer. Blind geloof dus en manipuleren, want dat konden ze ook toen maar al te makkelijk met de diverse ‘proeven’ om te bepalen of de verdachte wel of geen heks was.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Godsoordeel
Hoe doen ze dat nu? Zie de hockeystickgrafiek, het ‘bewijs’ dat de moderne opwarming uniek was na 1.000 jaar ‘stabiele’ temperatuur. Op magische wijze waren zo maar de Middeleeuwse Opwarming en de Kleine IJstijd weggetoverd. De bezemsteel waarop de heks vloog bleek sjoemelsoftware waardoor zelfs elke betekenisloze vracht cijfers, zoals telefoonnummers uit het telefoonboek, gehoorzaam de vorm van een hockeystick aannam. Er was uiteraard nog meer mis met dat ding van Mann. Lezenswaard is het artikel van Marcel Crok:
http://climategate.nl/wp-content/uploads/2009/12/NWT-feb-2005-hockeystick.pdf
Ook zijn er boeken over geschreven die laten zien hoe er werd gemanipuleerd. Natuurlijk rijst de vraag hoe betrouwbaar het wetenschappelijk gehalte is van het IPCC, dat zich laat voorstaan op wetenschappelijkheid en ‘top-klimatologen’ als de spoorwegingenieur Pauchari.
Het is opvallend dat het IPCC klakkeloos die hockeystickgrafiek zonder peer review aannam waar toch zulke ingrijpende gevolgen voor de wereldeconomie en de Ontwikkelingslanden mee gemoeid zijn. Het is nog treuriger te constateren alle politici zich zo makkelijk een rad voor de ogen hebben laten draaien. Een dergelijk gebrek aan scepsis versterkt niet bepaald het geloof en vertrouwen in de meesten van onze politici. Talloos zijn dan ook de voorbeelden van manipulatie, wegmoffelen van kritiek en intimidatie door de groep van Hougton, Hansen, Bolin, Strong (de beijveraar voor een wereldregering), de milieubeweging et cetera rond het IPCC.
Het boek The real global warming disaster van Booker geeft vele voorbeelden van deze eigentijdse heksenjacht.
Twee voorbeelden springen eruit: de veroordeling voor wetenschappelijke oneerlijkheid van Lomborg vanwege zijn boek The sceptical environmentalist, die spoedig op last van het Deense ministerie werd teruggedraaid. Lomborg had alleen een onwelgevallige, zij het onweerlegbare, boodschap gebracht. Het tweede voorbeeld is Sir David King, chief scientific advisor onder Blair en Brown. Onder druk gezet door de EU om het Protocol van Kyoto te tekenen besloten de Russen tot een seminar in Moskou op 7 en 8 juli 2004 om hun weigering toe te lichten, mede vanwege 10 vragen die zij aan het IPCC hadden gesteld maar die nooit beantwoord zijn. Op de dag van zijn aankomst vernam King de lijst van sprekers. Onmiddellijk eiste hij dat twee derde van hen geschrapt moesten worden, omdat ze kritisch stonden tegenover de CAGW-hypothese. Dit werd namens Blair geweigerd. Tijdens het seminar interrumpeerde King de sprekers op ongebruikelijke wijze. Ziehier de persconferentie naderhand met ook de 10 vragen:
http://www.lavoisier.com.au/articles/climate-policy/politics/illarionov2003-8.php
Aldus kan men de CAGW-hypothese (Anthropogenic Global Warming; door de mens veroorzaakte catastrofale opwarming) als volgt samenvatten: een orthodoxe theologie. Opmerkelijke parallel is dat de auteur van Malleus uit was op zelfverheerlijking –tegenwoordig de Nobelprijs- en dat hij berispt werd door zijn overste Jacobus Sprenger –Roger Revelle, zou dit nu kunnen zijn waar het Al Gore betreft-. Het afwezige wetenschappelijk gehalte, de insinuaties en de retoriek vielen ook de vertaler van Malleus ook op. De vertaler had veel moeite om begrijpelijke redenen:
Vaak heb ik overwogen te stoppen met het vertalen van dit waanzinnige en misdadige werk’, schrijft Ivo Gay in zijn verantwoording. Gay, ‘een ouderwets classicus, opgevoed met de volzinnen van Cicero’, noemt het Latijn van Institoris ‘stuntelig, aan alle kanten rammelend’. Zijn oordeel over Institoris als denker is vernietigend: ‘kronkelredeneringen, combinaties van denkfouten, onlogische gevolgtrekkingen’. Nooit is een auteur met meer ingehouden woede door zijn vertaler beledigd dan Institoris door Gay.
[Institoris is de andere naam voor de auteur Kramer]http://www.cubra.nl/edschilders/edschildersboekencolumn/180405malleusmaleficarum.htm
Uit deze laatste opmerkingen van de vertaler treedt het basale manco naar voren dat ook in het gepolitiseerde dogma van de CAGW-hypothese te herkennen is. Eenieder die bekend is met de wetenschappelijke methode beseft dat hier geen sprake is van gepaste wetenschapsbeoefening, maar van stemmingmakerij en zieltjeswinning ten behoeve van macht, zelfverheerlijking en zelfverrijking. Hoe gretig niet zoeken protagonisten van de CAGW-hypothese de publiciteit op, al dan niet door acties en stunten, en richten zij bedrijven op in bijvoorbeeld emissierechtenhandel?
Het is inmiddels zonneklaar dat de CAGW-hypothese niets met bètawetenschap te maken heeft, maar vanaf het allereerste begin het domein is van massapsychose, groepsdenken, intimidatie, politieke ideologie en manipulatie. Dit alles omwille van een complex netwerk van eigenbelangen zoals een wereldregering, een andere economische orde, gegarandeerde rendementen op investeringen in hernieuwbaar, en politieke macht.
De heksenjacht heeft zeer lang geduurd en lijkt even hardnekkig als de hedendaagse CAGW-hypothese. Dit onderstreept hoe belangrijk de rol is van gepaste wetenschapsbeoefening. Men moet wel in staat zijn de juiste vragen te stellen en over voldoende ruggengraat beschikken een dergelijk onderzoek eerlijk te doen. Zo iemand bestond 500 jaar geleden. Gevalletje Nihil sub sole novum (niets nieuws onder de zon).
Laat ik u voorstellen de Nederlandse arts Johannes Wier, voorbeeld van Hollandse nuchterheid, scepticus in optima forma en al net zo kritisch over de heksenhypothese toen als antagonisten van de CAGW-hypothese nu. Opvallend is de verbinding die Wier legt met geestelijke stoornissen. Theologische waan. Ik moet vaststellen dat de bevindingen van Christopher Booker in zijn boek The real global warming disaster opmerkelijke parallellen ongewild blootlegt met 500 jaar geleden waar het geëxalteerdheid, onzorgvuldige wetenschapsbeoefening en intimidatie betreft. Vermakelijk, als het niet zo treurig is, schetst Booker de van de realiteit losgezongen ‘besluiten’ van Britse politici zoals 95% stilleggen van vliegverkeer, alle auto’s elektrisch in 2020, iedereen verplicht lopen of fietsen, een Britse Energiewende, en net zo een van fantasialand.
En ja, ook 500 jaar geleden waren sceptici witte raven en uitzonderingen. Gold toen een uit de duim gezogen betaald verbond met de duivel als reden voor verkettering en laster, thans is dit een al even uit de duim gezogen aantijging over een betaald verbond met de fossiele industrie. Kijken we naar de wetenschappelijke constateringen van 500 jaar geleden die zo maar die genoemde Russische vragen konden zijn.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Johannes_Wier
Onderstaande denkbeelden van Johannes Wier stroken niet met de tijdsgeest van de 16de eeuw:
• Folteren leidt niet tot bekentenissen.
• Het toetsen van bekentenissen en de analyse van het ‘bewijsmateriaal’ is noodzakelijk.
• De waterproef is zinloos. Zijn tegenstander Martín del Río zou dit ook beweren.
• De heksensabbat en het duivelspact zijn een droom of inbeelding.
• Heksen vliegen niet door de lucht.
• Wie beweert te toveren, is een goochelaar of een bedrieger.
• In de bijbel komt geen heksensekte voor.
• Wie duivelse stemmen hoort, heeft een stoornis.
• De duivel, de grootmeester van het bedrog, verricht geen wonderen, hij wekt enkel de schijn.
• Natuurlijke verschijnselen zoals de echo, geschreeuw van trekvogels, dwaallichten of onweer doen naïevelingen geloven in spoken.
Andere sceptici uit de zestiende eeuw -witte raven- waren de jezuïet Friedrich Spee van Langenfeld, de Italiaanse humanist Pietro Pomponazzi, de Engelse politierechter Reginald Scot, de spiritualist, glasschilder en ‘lekenhervormer’ uit Delft David Joris, de Mecklenburgse rechtsgeleerde J.G. Godelmann, wiens opvattingen dicht aansluiten bij die van Wier en de katholieke intellectueel Cornelis Loos uit Gouda die even pastoor was van de Kapellekerk in Brussel.[2] Hun kritische stemmen kwamen vóór het hoogtepunt van de heksenvervolgingen in Vlaanderen tussen 1590 en 1610.
Jan Wier kreeg zowel tijdens zijn leven als na zijn dood uit de diverse hoeken kritiek, zijn voornaamste tegenstanders waren de invloedrijke Franse jurist en econoom Jean Bodin, Binsfeld en de duivelkenners Martin del Rio en de exorcist Philipp Ludwig Elich. Ze beschuldigden hem ervan een ketter, een tovenaar, een duivelsknecht of een heksenmeester te zijn. Wij kunnen vaststellen dat er sindsdien weinig veranderd is. Het is geen aanbeveling voor het wetenschappelijk gehalte van de CAGW-hypothese, net als 500 jaar geleden voor de Heksenhamer. Ondanks de technische vooruitgang lijkt het erop dat de menselijke geest dit allemaal niet kan bijbenen en is blijven steken in Middeleeuwse denk- en rolpatronen waar de protagonisten handig gebruik van maken om hun oerdrift, namelijk macht en rijkdom, te bevredigen.
Heeft de Kleine IJstijd invloed gehad op het ontstaan van heksenvervolging? Dat zou zo maar eens kunnen, want zondebokken zoekt de mens altijd van nature wanneer er zich problemen aandienen. Die waren er toen volop, want misoogsten waren al in 1560 gemeld als gevolg van de klimaatverandering (Kleine IJstijd). Ofwel God wordt erbij gehaald om mensen te straffen zoals in het Zondvloed-verhaal. Of men wijst mensen aan als zondebok. Maar eerst bedenkt men een ‘patroon’, een achterliggende oorzaak. Toen was dat de duivel, nu is dat CO2. Toen waren het heksen die zich met de duivel inlieten en zo de macht kregen om misoogsten, veepest en grote sterfte teweeg te brengen. Nu zijn dat de CAGW-antagonisten die zich inlaten met Big Oil, het kapitalisme dat de macht heeft om elke denkbare vermeende ramp en sterfte over de wereld af te roepen. Het is een opvatting die tamelijk gedateerd is en populair bij protagonisten, maar liefst 500 jaar, en al even mythisch van aard. Het is niet verwonderlijk dat moderne wetenschapsbeoefening en de Middeleeuwse versie van protagonisme van de CAGW-hypothese incompatibel zijn. Het is de onvermijdelijke consequentie van zuivere wetenschapsbeoefening vs. mythe, iets wat al zo oud is als de mensheid. Bemoedigend is dat de eerste het altijd heeft gewonnen.
Ook sociale en politieke onrust alsmede bezorgdheid bij de Kerk van Rome over machtsverlies leidden toentertijd mede tot de heksenvervolging. Ook toen was er sprake van een gepolitiseerde situatie op grond van onvoldragen wetenschappelijke inzichten. Heel aardig is een vraag die Salomon Kroonenberg stelde in zijn lezing. Wat te doen met klimaatbeleid bij afkoeling? Meer CO2 inpompen, en meer fossiele grondstof verbranden? Dus accepteren dat deze hulpbronnen sneller opraken. Of: het energiebeleid voortzetten en de koude accepteren? Vreemd is dan wel waarom wij nu opwarming niet accepteren. Sterker zal dit fenomeen dan een rol spelen:
http://www.sciencedaily.com/releases/2015/05/150520193831.htm
Vele malen meer doden door koude dan door warmte.
En ook nog eens minder doden door extreem weer:
https://reason.org/files/deaths_from_extreme_weather_1900_2010.pdf
Wat is historie toch mooi en vooral leerzaam.
Klimaatscepticus
Helaas trekken hypes zich hier niets van aan en leren er niets van, gestuurd door emotie en amygdala. Deze maatschappij lijkt thans meer dan ooit overgeleverd aan emotie sinds de milieubeweging de dienst uitmaakt en net als de Kerk van Rome 500 jaar geleden alles bepaalde. Ik constateer dat de pseudowetenschappelijke uitgangspunten van de Heksenhamer weinig verschillen van die van de CAGW-hypothese.
Ik wil besluiten met de woorden van Richard Lindzen die in de huid kruipt van de toekomstige verre generatie, zoals wij nu terugkijken op de Heksenhamer:
“Future generations will wonder in bemused amazement that the early twenty-first century’s developed world went into hysterical panic over a globally averaged temperature increase of a few tenths of a degree, and, on the basis of gross exaggerations of highly uncertain computer projections combined into implausible chains of inference, proceeded to contemplate a roll-back of the industrial age.”
