Van Verlichting naar Verduistering: klimaatalarmisme, verzet tegen kernenergie en genetische technologie
Woensdag 22 april 2015
Een gastbijdrage van Dick Thoenes. Dick Thoenes is emeritus hoogleraar chemische procestechnologie aan de Technische Universiteit Eindhoven.
In mijn bijdrage Bespiegelingen over de verandering van een tijdgeest heb ik de stelling geponeerd dat we leven in een tijdsgewricht waarin een aantal verworvenheden van de Verlichting verloren zijn gegaan, zodat we – à la Kees le Pair – van Verduistering kunnen spreken. In mijn tweede bijdrage Van Verlichting naar Verduistering: uitverkoop van onze chemische industrie, heb ik daar een aantal voorbeelden van gegeven, die betrekking hadden op de afbrokkeling van de kenniseconomie in Nederland.
Maar een van de ergste voorbeelden van verduistering is ongetwijfeld het klimaat-alarmisme. In de jaren ’80 werd de broeikashypothese geopperd: door het stijgende gebruik van fossiele brandstoffen komt er steeds meer kooldioxide in de lucht en daardoor zou de gemiddelde temperatuur van de aardatmosfeer wel eens beduidend kunnen stijgen. Later werd aangetoond dat deze hypothese niet klopt en dat het achterliggende klimaatmodel veel te simplistisch is. Het effect bestáát wel, maar het is veel kleiner dan eerst werd aangenomen; het is voor de gewone mens zelfs niet waarneembaar. Dat komt doordat de processen die plaatsvinden in de atmosfeer veel ingewikkelder zijn dan men eerst dacht. Ze zorgen voor een effectieve negatieve terugkoppeling waardoor de gemiddelde temperatuur van de atmosfeer automatisch binnen bepaalde grenzen constant wordt gehouden. De verdamping van water en de wolkenvorming zijn daarbij de belangrijkste factoren.
Inmiddels is de broeikashypothese bevorderd tot de ‘AGW-theorie’ (AGW = ‘Anthropogenic Global Warming’). De klimaatalarmisten beweren gaarne dat ‘bijna alle wetenschappers’ het eens zijn over deze theorie, maar dat is gewoon niet waar. De theorie is in feite wetenschappelijk weerlegd.
Het geloof in de AGW-theorie bestaat nog wel steeds wel bij klimaat-modelleerders. Zij maken geavanceerde computermodellen van het gehele wereldklimaat. Dat is een mooi beroep, maar of je deze lieden tot de klimaatwetenschappers moet rekenen, is een kwestie van smaak. In de modellen werd als basis de simplistische broeikastheorie ingevoerd, maar voor computerberekeningen geldt nog altijd: ‘trash in, trash out’. De berekeningen konden daardoor niet anders voorspellen dan dat de gemiddelde temperatuur van de atmosfeer zou stijgen. Deze is tot nu toe niet meer dan enkele tienden van een graad gestegen (sinds 1940) terwijl er een veel grotere opwarming voorspeld was. Verder was de zeer kleine opwarming die gemeten is, niet ‘global’, maar beperkte zich voornamelijk tot het noordelijk halfrond. Sinds 1998 is er gemiddeld geen opwarming meer gemeten.
Overigens is de maximaal mogelijke opwarming door CO2 al bijna bereikt. Het is nu duidelijk dat eventuele menselijke invloeden op het gemiddelde wereldklimaat wegvallen bij de natuurlijke fluctuaties (met tijdschalen van jaren en tot decennia). Bovendien is het klimaat chaotisch, waardoor lange-termijnvoorspellingen in principe niet eens mogelijk zijn.
De meeste politici zijn echter trouwe aanhangers van de AGW-theorie. Ze denken blijkbaar dat ze daar munt uit kunnen slaan. Het is ongelooflijk hoe befaamde machthebbers uit de politiek, zoals eerste ministers, Eurocommissarissen, presidenten (bijvoorbeeld van de USA) zich hebben aangesloten bij dit idee. Ja, men kan zeggen dat het AGW-idee, ondanks zijn onjuistheid, in brede kringen wordt geaccepteerd. Dit is duidelijk een gevolg van de algemene anti-wetenschaps-mentaliteit.
De alarmisten kunnen dit alleen volhouden door de resultaten van de wetenschap systematisch te negeren. Veel verwarring is ontstaan doordat het IPCC (‘Intergovernmental Panel on Climate Change’) nog steeds beweert dat het ‘de’ klimaatwetenschap vertegenwoordigt. En het blijft de AGW-theorie verkondigen, ook al is die reeds lang weerlegd. Serieuze wetenschappelijke critici worden genegeerd en soms zelfs weggezet als criminelen. Het IPCC is dan ook geen wetenschappelijke organisatie maar een politieke.
De consequenties hiervan zijn enorm. Zo is CO2 geen schadelijk gas, zoals gepredikt wordt, integendeel, het is immers essentieel voor de plantengroei en het heeft geen merkbare invloed op het wereldklimaat. Alles wat wordt gedaan om de uitstoot van CO2 te beperken, het zoeken naar methoden voor de mogelijke opslag van CO2, alsmede de handel in CO2-emissierechten, zijn allemaal zinloos en betekenen een enorme verkwisting van geld en moeite. Het leidt tot grote prijsverhogingen en het veroorzaakt de ruïnering van vele bulkindustrieën. Alle populaire ideeën over ‘klimaat-neutrale’ activiteiten, waarbij dus geen CO2 wordt geproduceerd, zijn dan ook zinloos.
Vanwege het klimaat keert de algemene opinie zich tegen energieopwekking op basis van fossiele brandstoffen. Feitelijk ten onrechte. Maar gelukkig hebben we een energiebron die deze vermeende nadelen niet heeft en die bovendien de meest economische en ook de veiligste is, namelijk kernenergie. Het is de enige industrietak waarin vanaf het eerste begin de veiligheid richtinggevend is geweest. Maar zie, de anti-wetenschapslobby heeft zich hier nog veel feller tegen gekeerd. Alweer een belangrijk voorbeeld van verduistering.
Een van de allerergste voorbeelden van verduistering is volgens mij het verzet tegen de genetische technologie. Deze heeft twee belangrijke toepassingsgebieden: de ontwikkeling van gewassen die beter bestand zijn tegen ziektes of ongunstige weersomstandigheden, waardoor hogere landbouwopbrengsten worden verkregen en de ontwikkeling van gewassen die meer voedingswaarde hebben. Een beroemd voorbeeld is de ‘Gouden rijst’ die in belangrijke mate het vitamine A-gehalte van de voeding verhoogt. Deze wetenschappelijke doorbraak zou kunnen leiden tot een aanzienlijke verlaging van de kindersterfte in ontwikkelingslanden. Zij wordt echter tegengehouden door een bijzonder sterke anti-wetenschapslobby. Allereerst door Greenpeace, verder door bepaalde regeringen en door het bestuur van de EU.
Dit verzet tegen genetische technologie heeft geen wetenschappelijke basis. De bezwaren (vooral van Greenpeace) tegen wat men ‘genetische manipulatie’ noemt, behoren tot de science fiction. Maar de protesten houden wel de ontwikkelingen tegen waarmee per jaar honderdduizenden kinderen het leven zou kunnen worden gered.
Patrick Moore, nota bene medeoprichter van Greenpeace (in de jaren ’70), beschuldigt nu deze organisatie van ‘crimes against humanity’. Terecht, naar mijn mening. Het is trouwens een ernstige fout van regeringen en overheidsdiensten dat ze zich zo kritiekloos laten beïnvloeden door dergelijke particuliere organisaties. Nog erger is dat zo buiten de democratie om overheidsbeslissingen worden doorgedrukt.
Er heeft ooit een serieuze science fiction bestaan, waarin grenzen van fysische mogelijkheden werden onderzocht. Maar de moderne science fiction, zoals we die kennen in films, boeken en stripverhalen, is bijna allemaal volslagen onzin. Ze heeft in ieder geval niets met science te maken. En het gaat altijd over afschuwelijke dingen, die het gevolg van wetenschap en technologie zouden zijn. Dit past helemaal in de anti-wetenschapsmentaliteit van vandaag. Daarom is dit genre ook zo populair geworden. Maar het heeft zeker een schadelijke invloed op kinderen. Ik zie moderne science fiction dan ook als een typisch voorbeeld van verduistering.
Van wetenschappelijke zijde is er al jarenlang veel kritiek uitgeoefend op de klimaatalarmisten, op de anti-kernenergielobby en op de bestrijders van genetische technologie. Dit heeft in het algemeen niet geleid tot wetenschappelijke reacties en tot openbare wetenschappelijke discussies. Er zijn wel persoonlijke beledigingen geuit tegen wetenschappelijke critici en sceptici en er zijn zelfs ware haatcampagnes tegen hen gelanceerd. Sommige wetenschappers zijn met de dood bedreigd. Deze acties hebben ernstige vormen aangenomen zowel in de USA als in Europa. Dit is natuurlijk volkomen in strijd met de wetenschappelijke traditie en ik zie dit als de allerergste consequentie van de verduistering.
Ja, we kunnen zien dat in de westerse wereld de verduistering overal toeslaat en niet meer lijkt te kunnen worden tegengehouden. De belangrijke vraag is nu: hoe heeft dit kunnen gebeuren, hoe hebben de westerse samenlevingen de verduistering kunnen laten ontstaan, wat zo strijdig is met hun werkelijke belangen? En kunnen we het tij nog keren?
Dit artikel verscheen ook op DDS
Het complete artikel, Van de Verlichting naar de Verduistering, 12 pagina’s in PDF formaat, is hier te downloaden.