SDE+ regeling buiten het democratisch proces geplaatst

Zaterdag 18 april 2015

Een gastbijdrage van Gert-Jaap van Ulzen. Verscheen eerder op Climategate.nl

Dat hernieuwbare energie geld kost — veel geld kost — zonder dat we de behoefte hebben aan dat beetje extra stroom én dat die (wind)stroom geen enkele positieve invloed heeft op ‘het klimaat’ is een gegeven. Het echte (politieke) probleem ligt ergens anders — een laagje dieper.

De SDE+ regeling (de duurzame subsidies) is volledig buiten de Rijksbegroting geplaatst. Elke verhoging daarvan is op geen enkel punt van invloed op die begroting — zij wordt direct omgeslagen over de energienota van de consument. Een tekort (of overschot) op de Rijksbegroting wordt er niet door veroorzaakt of bewerkstelligd.

Daarmee is de SDE+ regeling buiten het democratisch proces geplaatst. De Tweede Kamer gaat er de facto niet over. Er is geen enkele formele controle op de grootte of de uitgaven van die SDE+ regeling. Het ministerie van EZ draait dan wel aan de knoppen, maar is daarover geen verantwoording verschuldigd aan de democratie. Immers de Rijks-begroting wordt er niet door beïnvloed. Daarmee raakt de SDE+ regeling in de kern het laatste recht van die democratie (de Tweede Kamer), het budgetrecht.

Ook een wisseling van de wacht in het Haagse gaat daar dus niets aan veranderen. Daarmee hebben wij zelf een ‘open einde’ funding gecreëerd, waarbij nut & noodzaak voor politici van ondergeschikt belang is.

De enige manier om onze democratie het instrument terug te geven om een zakelijke afweging te maken — hoe bereiken wij onze doelstellingen tegen de laagste kosten — is het hervormen van de SDE+ regeling naar een reguliere begrotingspost. Of natuurlijk een volksrevolte.

Met name het linkse metier zit in een zeer comfortabele positie. Zij kunnen duurzaam geld uitgeven zonder daarover verantwoording te hoeven afleggen. De geschiedenis leert dat zij daar — bv in het sociale domein — een aantal zeer positieve ervaringen mee heeft opgedaan.

Duurzame (wind) energie is één van de weinige speelvelden waarbij het voor de duurzame ondernemers onder de streep (vrijwel) altijd groen is. Als er nou één speelveld is waar de armen armer worden én de rijken rijker … Dus ook van die kant zou ik niet rekenen op massa demonstraties.

Blijft over de volksrevolte. En dat is géén onmogelijkheid. In de 70’er jaren waren er hele volksstammen die het nucleaire deel van de energienota betaalden op een geblokkeerde (derden) rekening. De rechter stond dat gewoon toe.

Wanneer wij — in grote getale — het SDE+ deel van de energienota betalen op een geblokkeerde (derden) rekening, wordt het Haagse echt vanzelf wakker. De duurzame lotgenoten zijn er zelf mee groot geworden, dus bezwaar van die kant is eenvoudig te pareren.
Ik zeg: Doen!