Minister Kamp beantwoordt Kamervragen over toepassing neodymium
Zaterdag 25 januari 2014
Minister Kamp heeft gisteren de Kamervragen van VVD Kamerlid Leegte beantwoord die hij op 28 november vorig jaar stelde.
De antwoorden van de minister luiden als volgt:
Geachte Voorzitter,
Hierbij de beantwoording van de vragen van het lid Leegte (VVD) over ernstige vervuiling door de productie van windmolens (ingezonden 18 november 2013).
1
Kent u het rapport van de Groene Rekenkamer, ‘De dodelijke keerzijde van windenergie’?
Antwoord
Ja.
2
In hoeverre klopt de bewering in het artikel dat de neodymium-magneten van de generatoren van de windmolens die in Nederland worden geplaatst, in China worden gemaakt in de stad Baotou?
Antwoord
Neodymium wordt ook gebruikt in bepaalde windturbines. Volgens de IEA is minder dan 1% van de wereldvraag naar neodymium afkomstig uit de windenergie-industrie.[1] Neodymium wordt verder gebruikt in pc’s, batterijen, lampen, medische toepassingen, lasers, airbags, in speelgoed, elektronica (hoortoestellen, luidsprekers, mobiele telefoons), katalysatoren, in de glasindustrie, in LCD schermen enzovoort.
In bepaalde typen windturbines met permanente sterke magneten (er zijn ook windmolens met elektrische spoelen) wordt gebruik gemaakt van neodymium. De IEA schat in dat in 20% van deze windturbines neodymium gebruikt wordt, in de rest niet. De branchevereniging NWEA geeft aan dat voor de turbines die de laatste jaren in Nederland zijn geplaatst, geldt dat minder dan een vijfde neodymium bevat.
Neodymium wordt vooral gewonnen als ‘bijproduct’ van de winning van ijzer. IEA geeft aan dat 97% van de winning van neodymium komt uit China. De fabriek uit Baotou is een van de producenten. Het is dus mogelijk dat in windmolens in Nederland neodymium uit Baotou bevat.
3
In hoeverre klopt het dat in Baotou het zeldzame aardmetaal neodymium wordt gescheiden van uranium en thorium, twee radioactieve materialen?
Antwoord
Volgens de beschikbare informatie van het producerend bedrijf wordt er inderdaad op deze wijze neodymium geproduceerd.
4
In hoeverre klopt het dat deze stoffen na winning en verwerking van neodymium samen met andere giftige chemicaliën worden gedumpt in nauwelijks beschermde bassins en meren?
Antwoord
Volgens beschikbare informatie maakt het betreffende bedrijf gebruik van een opslagterrein voor afval (tailing-material), inclusief een of meerdere reservoirs.
5
In hoeverre klopt het dat het grondwater ter plaatse wordt besmet met ioniserende straling, de lucht hoge concentraties giftige stoffen bevat en planten, dieren en mensen dodelijk ziek worden?
Antwoord
Volgens de Nederlandse ambassade in Beijing is er sprake van zorgwekkende berichtgeving van over het algemeen goed geïnformeerde persbureaus inzake de schadelijk gevolgen voor het ecosysteem van het afvalmanagement rondom dit productieproces.
6
Hoe kwalificeert u de gezondheidssituatie van de inwoners van Baotou? In hoeverre is dat het gevolg van de bouw van magneten voor Nederlandse windmolens en in hoeverre verslechtert de situatie aldaar als gevolg van een toename van de bouw van windmolens in Nederland?
Antwoord
Ik deel de zorgen over de schade die aan mens en milieu kan worden toegebracht wanneer de productie van neodymium op een niet-verantwoorde wijze plaatsvindt. Chinese autoriteiten zijn op de hoogte van de zorgen omtrent vervuiling en delen deze zorg. In de afgelopen paar jaar zijn door de Chinese overheid verschillende maatregelen genomen (instellen emissiestandaarden, opstellen inspectieprotocollen voor zeldzaamaardmetaalbedrijven enz.) om de ontwikkelingen in deze industrie te verbeteren. Nederland heeft bij monde van haar Speciaal Gezant Natuurlijke Hulpbronnen (SGNH) hulp aangeboden bij het bestrijden van schadelijke gevolgen van de winning van grondstoffen.
7
Welke mogelijkheden bestaan er voor bedrijven of voor u om schadelijke milieueffecten in Baotou tot een halt te brengen?
Antwoord
Diverse Nederlandse bedrijven hebben kennis en kunde om de Chinese bedrijven bij te staan bij het voorkomen en bestrijden van vervuiling ten gevolge van mijnbouw. De SGNH en de Nederlandse Ambassade in Beijing hebben deze producten reeds onder de aandacht van de Chinese autoriteiten gebracht. Het is echter een besluit van Chinese zijde om daar wel of niet gebruik van te maken. Het heeft mijn blijvende aandacht.
(w.g.) H.G.J. Kamp
Minister van Economische Zaken
Download hier het antwoord van de minister
Reactie van de redactie
Het rapport werd bij het verschijnen vorig jaar door menigeen afgebrand als stemmingmakerij. Van student milieukunde van de Universiteit van Leiden tot Statenlid in Groningen wist men te beweren dat de Groene Rekenkamer met stemmingmakerij bezig was.
We concluderen nu dat het rapport vrijwel volledig door de minister wordt onderschreven:
Het is dus mogelijk dat in windmolens in Nederland neodymium uit Baotou bevat. <- Ja, zo staat het echt in het antwoord.
In hoeverre klopt het dat in Baotou het zeldzame aardmetaal neodymium wordt gescheiden van uranium en thorium, twee radioactieve materialen?
Antwoord
Volgens de beschikbare informatie van het producerend bedrijf wordt er inderdaad op deze wijze neodymium geproduceerd.
In hoeverre klopt het dat deze stoffen na winning en verwerking van neodymium samen met andere giftige chemicaliën worden gedumpt in nauwelijks beschermde bassins en meren?
Antwoord
Volgens beschikbare informatie maakt het betreffende bedrijf gebruik van een opslagterrein voor afval (tailing-material), inclusief een of meerdere reservoirs.
In hoeverre klopt het dat het grondwater ter plaatse wordt besmet met ioniserende straling, de lucht hoge concentraties giftige stoffen bevat en planten, dieren en mensen dodelijk ziek worden?
Antwoord
Volgens de Nederlandse ambassade in Beijing is er sprake van zorgwekkende berichtgeving van over het algemeen goed geïnformeerde persbureaus inzake de schadelijk gevolgen voor het ecosysteem van het afvalmanagement rondom dit productieproces.
Hoe kwalificeert u de gezondheidssituatie van de inwoners van Baotou? In hoeverre is dat het gevolg van de bouw van magneten voor Nederlandse windmolens en in hoeverre verslechtert de situatie aldaar als gevolg van een toename van de bouw van windmolens in Nederland?
Antwoord
Ik deel de zorgen over de schade die aan mens en milieu kan worden toegebracht wanneer de productie van neodymium op een niet-verantwoorde wijze plaatsvindt.
Welke mogelijkheden bestaan er voor bedrijven of voor u om schadelijke milieueffecten in Baotou tot een halt te brengen?
Antwoord
Diverse Nederlandse bedrijven hebben kennis en kunde om de Chinese bedrijven bij te staan bij het voorkomen en bestrijden van vervuiling ten gevolge van mijnbouw. De SGNH en de Nederlandse Ambassade in Beijing hebben deze producten reeds onder de aandacht van de Chinese autoriteiten gebracht. Het is echter een besluit van Chinese zijde om daar wel of niet gebruik van te maken. Het heeft mijn blijvende aandacht.
Dat de minister vervolgens een aanbod doet om de Speciaal Gezant Natuurlijke Hulpbronnen (SGNH) te laten helpen bij het bestrijden van schadelijke gevolgen van de winning van grondstoffen, is lovend te noemen, maar we denken dat de Chinese regering geen hulp zal accepteren. De meeste leden hebben het te druk met het overbrengen van letterlijk tientallen miljarden Dollars naar het buitenland om hun oude dag eenzelfde hoge levensstandaard te geven als ze nu hebben. Die maken zich niet druk of er een paar honderd duizend ton neodymium op wat voor manier dan ook geproduceerd wordt.
Het is duidelijk dat de minister geen raad weet met de huidige situatie in China.
Dat de minister daar vervolgens een actiegroep (NWEA) bij nodig heeft om de hoeveelheid neodymium die in Nederland gebruikt wordt te bagatelliseren en een niet up-to-date rapport van het EIA aanvoert waarvan inmiddels door diverse Amerikaanse wetenschappelijk onderzoeken is aangetoond dat het EIA rapport op het gebied van de gebruikte hoeveelheden neodymiun aan alle kanten rammelt, bevreemdt ons.
De minister heeft blijvende aandacht voor het schandaal in China maar neemt geen principieel standpunt in om verandering in de situatie aan te brengen. Hij laadt daarmee de verdenking op zich mede verantwoordelijk te zijn voor de duizenden zieken en tientallen dodelijke slachtoffers die er met de productie van neodymium te betreuren zijn.
Nog meer bevreemdt het ons als de heer Leegte zich met deze antwoorden een tevreden kamerlid toont.
De Groene Rekenkamer is bezig met het samenstellen van een rapport over alle in Nederland gebruikte windmolens en de materialen die daarvoor gebruikt zijn. Dit rapport logenstraft de opmerkingen van de minister over de hoeveelheid gebruikte neodymium in Nederlandse windmolens.
