Net nadat Wiebe Draijer in september 2012 tot voorzitter van de Sociaal Economische Raad (SER) werd benoemd kreeg hij van het Ministerie van Economische Zaken de opdracht een routekaart naar een duurzame samenleving te maken. Er werd een bont gezelschap van lobby- en milieuclubs en belangenorganisaties bij elkaar gezocht om te praten over een energieakkoord voor duurzame groei, waarna een periode van ruim acht maanden begon met gesprekken hoe Nederland duurzamer gemaakt zou kunnen worden.
De grote afwezigen tijdens de onderhandelingen waren vertegenwoordigers van de burgers die uiteindelijk de peperdure rekening gepresenteerd krijgen.
Er zou voor 1 juli 2013 een energieakkoord op tafel moeten liggen.
Naarmate die datum naderde werden de tegenstellingen tussen de onderhandelaars steeds duidelijker en werd openlijk steun gezocht door uit de onderhandelingen te lekken.
Rond half juni legde de werkgeversorganisatie VNO-NCW een bom onder het energieakkoord door een compensatie voor bedrijven te eisen om te voorkomen dat de rekening van het energieakkoord bij het bedrijfsleven terecht zou komen.
Na acht maanden vergaderen, op donderdag 27 juni veegde minister Kamp plotseling het concept energieakkoord van tafel waarna de SER meedeelde dat het een week langer nodig had om het energieakkoord te publiceren waarna de SER zich haastte te verklaren dat er nog een week langer onderhandeld zou worden. Niet 5 juli zou de deadline zijn maar 12 juli.
Bij aanvang van de onderhandelingen zei de voorzitter van de SER, Wiebe Draijer “Het is mijn eer te na als dit niet gaat lukken.”
Welnu, we kunnen ons indenken dat na deze blamage van Draijer, er is immers helemaal geen energieakkoord, de overheid zich twee keer achter de oren zal krabben om de SER nogmaals voor zo’n megaklus in te schakelen.
Het is duidelijk dat de modernisering van de SER die Draijer na zijn aantreden voor ogen had volkomen mislukt is en dat de SER nog steeds de machteloze praatclub is die het altijd is geweest.
Sinds de start van de gesprekken over het energieakkoord zijn zeker drie deadlines niet gehaald. Wat er nu ligt, noemt minister van Economische zaken Kamp in een brief aan de Tweede Kamer ‘overeenstemming op hoofdlijnen […] om te komen tot een Nationaal Energieakkoord voor Duurzame Groei’.
Een overeenstemming op hoofdlijnen, dus geen energieakkoord. Dat die overeenstemming er is gekomen is alleen aan minister Kamp te danken omdat hij het initiatief volledig naar zich toegetrokken had. De SER met Draijer stond daarbij volledig buitenspel.
Premier Rutte noemde de overeenkomst een ‘eerste belangrijke schets’ voor een energieakkoord. Dat is een andere benaming voor een volstrekte mislukking in de wetenschap dat de prijs van een energieakkoord, meer dan 100 miljard euro de komende jaren door de Nederlandse huishoudens moet worden betaald.
Want dat is wat we missen en waar de onderhandelingen op zijn gestrand, wie gaat dit betalen?
Binnenskamers wordt nu naar een oplossing gezocht, maar hoe je het ook wendt of keert, de rekening ligt er en die moet betaald worden. Dat alle deelnemers aan de onderhandelingen, inclusief minister Kamp nog geheimzinnig doen over de rekening is minachting van het Nederlandse volk dat recht heeft op openheid. De openheid bij de onderhandelingen was ver te zoeken.
De enige uitspraak die de minister recent deed was dat hij geen lastenverzwaringen voor de burgers en kleine bedrijven wil.
Het is duidelijk dat de SER met alle lobby- en milieuclubs, belangenorganisaties en werkgeversorganisaties er niet in geslaagd is om tot een energieakkoord te komen. Niemand wilde tijdens de onderhandelingen de verantwoording nemen voor de enorme lastenverzwaringen en koopkrachtverlies die Nederlandse huishoudens te wachten staan.
De heer Draijer mag zich dit persoonlijk aanrekenen gezien zijn woorden bij aanvang van de onderhandelingen “Het is mijn eer te na als dit niet gaat lukken.”
Wellicht rest hem nog een baan als woordvoerder van Greenpeace of Milieudefensie.
