De energie agenda is net een Artist Impression. Je weet zeker dat het zo niet wordt
Donderdag 8 december 2016
Een gastbijdrage van Gert-Jaap van Ulzen
Gisteren kwam minister Kamp dan eindelijk met de lang verwachte energie agenda. Daarin worden de richtingen geschetst waarlangs Nederland in 2050 vrijwel 100% CO2 vrij in haar energievoorziening moet gaan voorzien. U vindt die agenda hier http://bit.ly/2ge2Gq4.
Er staat van alles in – Nederland gaat van het aardgas af, vanaf 2035 mogen er alleen nog maar elektrische auto’s worden verkocht etc. Wat er niet in staat is minstens even interessant. Over een eventuele sluiting van kolencentrales wordt met geen woord gerept (komt separaat naar de Kamer). Wat er ook niet in staat is wat de kosten van deze voorgenomen energietransitie zullen worden en wie dat gaat betalen.
Wel staat er bijvoorbeeld in, dat na 2020 er jaarlijks 1000MW aan opgesteld offshore windvermogen bij moet komen. Even ter memorie de aangenomen motie aanhalend op het VVD congres afgelopen november: ‘nadat er [maximaal] 6000MW windvermogen op land is gerealiseerd, mogen er geen wind turbines op land meer bijkomen’. Cruciaal is daarbij het woordje ‘maximaal’.
De Provincies die eerder met het pistool op de borst werden verplicht om zus en zoveel megawatt aan wind op land te realiseren, zullen naar de nieuwe ‘wind op zee’ ambitie verwijzen. Zij zullen terecht opperen om de windparken op land te verplaatsen naar wind op zee. Uitbouw van wind op land maakt immers geen onderdeel meer uit van de energie agenda. Zeker nu het linkse smaldeel in de kamer subsidies op Biomassa wenst te stoppen kan e.e.a. zo maar uitgeruild gaan worden.
Over de kosten van de voorgenomen energietransitie staan wel een paar vuistregels opgenomen, onder vermelding dat verder onderzoek daarnaar in 2017 moet plaatsvinden. Er zijn dus vooral weidse vergezichten gepresenteerd zonder het Euro teken in de buurt. Gedurende 2017 valt verder comfortabel ná de komende formatieperiode.
Maar bekijken we die vuistregels, dan staat daar jaarlijks circa €15 miljard met een zekere bandbreedte. Dat is beduidend meer dan de begroting van ontwikkelingssamenwerking en defensie samen. Die uitgaven worden op de Nederlandse huishoudens verhaalt middels de energienota via de ‘opslag duurzame energie’ en door hogere consumentenprijzen. Het bedrijfsleven berekent die hogere energie lasten namelijk echt gewoon door.
Inmiddels is er over de jaren 2012 t/m 2015 een slordige €11,7 miljard aan SDE+ subsidies gealloceerd en dat heeft tot het resultaat geleid van wel 1% meer duurzame energie. Daar komt over 2016 & 2017 nogmaals €28 miljard bij en dat is dan nog zonder de SDE+ subsidies voor offshore wind over 2017. Het totaal aan SDE+ subsidies zal volgens de Algemene Rekenkamer tot en met 2020 nog oplopen naar meer dan het dubbele (http://bit.ly/2hnPIXG).
Die subsidies lopen 15 jaar, dus elk huishouden gaat nu al voor €6.214,- aan de lat. Let wel, voor 1% winst duurzame energie met nog 94% te gaan. Nu zullen duurzame technologieën wel goedkoper worden, maar ook tegelijkertijd last hebben van de wet op de afnemende meeropbrengsten.
De schatting van €15 miljard per jaar na 2020 lijkt mij nog rijkelijk optimistisch, maar laten we er gemakshalve eens vanuit gaan. Voor een gezin van papa, mama en twee kindertjes komen we dan uit op een verhoging van de energienota / verlaging vrij besteedbaar inkomen van circa €300,- … per maand that is, 30 jaar lang!
Of te wel over de periode 2020-2050 meer dan €25.000,- per Nederlander, baby’s en pensionada’s incluis. Voor ons gezin van papa, mama en twee kindertjes dus ruimschoots €100.000,- welke overgeheveld wordt van het vrij besteedbaar inkomen naar de subsidie industrie. Het lijkt mij vrij onwaarschijnlijk dat zulks gebeurt zonder een ware volksrevolte.
Nu Dhr Trump systematisch de CO2 hype aan het afbreken is en Australië als duurzaam voorbeeldland (> 40% renewables) om de haverklap uren en soms dagen in het donker zit, kunnen we deze energie agenda naar het rijk der fabelen verwijzen. Deze energie agenda is net een Artist Impression. Je weet één ding zeker, zo wordt het niet. Wie nog de eerdere visie op het inpolderen van de Waddenzee zoekt (1970), zal straks eerst deze energie agenda in de donkere bureaulade tegenkomen.
Dhr Trump, maar ook in China en India hebben ze het wel begrepen. Zij stoppen met weersafhankelijke varianten welke nooit zonder subsidies zullen kunnen en uitsluitend disruptive voor de energie voorziening zullen zijn. Zij investeren in de volgende generatie nucleaire energie zoals de #MSR en #Thorium (http://bloom.bg/2gAYAcn).
Het enige positieve wat in deze energie agenda verhuld staat opgenomen, is dat Nederland daarbij zal aanhaken. Een marginaal deel van de SDE+ budgetten worden gealloceerd voor de energie innovatie van morgen.
Dit artikel verscheen ook op: http://gertjaap.van-ulzen.nl/blog/?p=1862
