Elektrische auto als groene batterij is volksverlakkerij
Vrijdag 26 februari 2016
Een gastbijdrage van Gert-Jaap van Ulzen
Bij de groene stroom adepten begint het langzamerhand door te dringen dat wind- en zonnestroom zonder adequate back-up niet gaan functioneren. Immers ook wanneer het niet waait – of donker is – hebben wij stroom nodig. Nog altijd lopen er overigens idealisten rond, die serieus denken dat het stroomnet als batterij functioneert voor overtollige groene stroom. Technisch is de productie van stroom dan ook een non-issue, maar de opslag daarvan is wel een serieus probleem.
Wanneer je fossiele brandstoffen als back-up voorziening wilt uitfaseren, blijven er niet zoveel mogelijkheden over. By far de goedkoopste opslag van energie zijn waterkracht centrales, maar het moge duidelijk zijn, dat zolang we Nederland niet 45 graden kantelen, dergelijke centrales hier niet kunnen.
Duitsland heeft ooit berekend dat er voor opslag van stroom nog circa 6000 stuwmeren zouden moeten worden aangelegd – voor Nederland zouden dat er naar rato een slordige 900 moeten zijn. In de delta aan de Noordzee een fysieke onmogelijkheid. Wanneer we de groene ranglijstjes dan ook zouden corrigeren voor waterkracht centrales, komt Nederland met stip binnen op nummer 9 van Europa. Hoezo vieste jongetje van het Europese klasje? Aperte onzin dus.
En dus komen onze groene stroom adepten met batterijen als oplossing, ingebed in het nieuwe mode woord ‘smart grid’. De overtollige wind- en zonnestroom moet worden opgeslagen in de batterijen van elektrische auto’s en kan worden gebruikt wanneer het niet of te hard waait of wanneer het donker of winter is. Onder luid groen gejuich gaat TenneT nu een proef doen met 2500 (semi-) elektrische auto’s. Succes.
Kunnen we bij benadering inschatten hoeveel elektrische auto’s er nodig zouden zijn om als back-up te functioneren voor het huidig opgesteld windvermogen? Daarbij zijn er een hoop variabelen, maar op de achterkant van een sigarendoosje komen we een heel eind. We nemen de cijfers van 2014, die van 2015 zijn nog niet allemaal bekend.
Per ultimo 2014 stond er volgens het CBS 2.645 MW aan windvermogen op land opgesteld met een productie factor van 22% en goed voor 4% van het totale stroom verbruik. 78% van de tijd zou dus de stroom afgetapt moeten worden uit ons elektrisch wagenpark, om zo 100% van het opgesteld vermogen te kunnen benutten. 2.645MW * 78% * 8760 uur per jaar is 18 Miljard KiloWattUur benodigde back-up stroom.
Een elektrische auto rijdt op één KwH circa 5 kilometer, we zullen dus de stroom equivalent moeten opslaan van 90 Miljard autokilometers. De gemiddelde auto rijdt jaarlijks 25.000 kilometers, ergo we hebben een slordige 3,6 miljoen elektrische auto’s nodig om als back-up te kunnen dienen voor 4% van onze stroom voorziening. Dan moeten die auto’s logischerwijze niet gebruikt worden om te rijden.
Maken we een vergelijkbare rekensom voor de geplande 6000 MW windstroom op zee (productie -factor 37%), dan is de uitkomst 6,6 miljoen elektrische auto’s, die uitsluitend moeten stilstaan bij een laadpaal. We kunnen ook opteren voor €12.500 Miljard aan de zo gehypte thuisbatterijen van de firma Tesla om als back-up te dienen voor onze wind op zee plannen. Keuzes.
Het zal duidelijk zijn dat zo elektrische auto’s als back-up moeten gaan dienen voor de groene stroom plannen, dat slechts uiterst marginaal zou kunnen. Wanneer ieder gezin een elektrische auto voor de deur zet – en die vooral niet gebruikt – kunnen we 7% á 8% van de stroom behoefte opslaan.
Wie denkt dat de opslag capaciteit van batterijen door innovaties snel zal vergroten, komt ook bedrogen uit. In de afgelopen vijf jaar is die capaciteit met slechts 7% toegenomen en er is geen enkele aanleiding om aan te nemen dat dat opeens gaat veranderen. Ook de recente suggestie dat de kosten daarvan snel gaan dalen, zal een illusie blijken. De enige reden voor bv de firma Tesla om een onrendabele thuisbatterij op de markt te brengen, is het benutten van de overcapaciteit van hun batterijenfabriek. Ze hebben beduidend meer batterijen dan dat er Tesla’s verkocht worden (in januari 2016 slechts 87 in Nederland).
Iedereen die roept dat ‘smart grids’ en elektrische auto’s de oplossing gaan vormen voor een opslag probleem van stroom, moet eens een natuurkunde boek erbij pakken. Dat geldt met name voor de woordvoerders ‘energie’ in de Tweede Kamer ter linker zijde.
