Biomassa
Vrijdag 8 mei 2015
Een gastbijdrage van Leffert Oldenkamp
Beste lezers,
Het symposium van KNAW op 10 april j.l. over dit onderwerp gaf geen aanleiding de boodschap van Rabbinge c.s. ( zogenaamde KNAW visie, waarin het verbranden van biomassa wordt ontraden) te corrigeren. De Nederlandse aanhangers van het energieakkoord ( Faaij en Junginger) gingen niet in op de argumenten van de KNAW visie. De buitenlandse inleiders Mac Kay en Searchinger gaven in grote lijnen ondersteuning voor het visiedocument, maar zij presenteerden veel meer dan nodig was voor de feitelijke problematiek. Discussie bleek overigens ook niet voorbereid met een niet deskundige moderator die er een plezierige happening van maakte.
Opmerkelijk was wel dat aan het einde van de bijeenkomst de toen nog aanwezige deelnemers massaal tegen subsidie voor stoken van biomassa waren.
Mijn artikel in Houtwereld is vooral bedoeld om duidelijk te maken dat de doelen van het energieakkoord ( verminderde CO2 uitstoot)- ondanks de giga subsidie bedragen – met het verstoken van biomassa niet haalbaar zijn. Daar zijn twee hoofdargumenten voor:
a. Voor de opwekking van een eenheid elektriciteit uit steenkool ( opgeslagen biomassa) of rechtstreeks uit biomassa is de CO2 uitstoot vergelijkbaar.
b. Afnemende oppervlakte bos en beheertoestand van onze bossen ( onvoldoende gericht op houtaanwas) zorgen bovendien voor het niet kunnen waarmaken dat de overtollige CO2 weer in hout kan worden vastgelegd.
Het trieste is daarbij dat de vergoeding die boseigenaren ontvangen voor de levering van chips niet voldoende is om bosareaal en productiepotentieel op peil te brengen.
Uiteraard zijn er bossen waar nog wel voor duurzaam bosbeheer zorg wordt gedragen, maar CO2 uit verbrande biomassa blijft niet boven die unieke bossen hangen…
Ter vermijding van misverstanden: Ik pleit dus niet voor het verstoken van steenkool. Ik probeer uitsluitend de perverse prikkels van het energieakkoord duidelijk te maken. Het energieakkoord kan overigens niet voorkomen dat in toenemende mate gebruik van steenkool wordt gemaakt. Waar we in de toekomst onze energie vandaan moeten halen is een probleem dat met het energieakkoord niet wordt aangepakt.
Vanuit bosbouwkundige beginselen geredeneerd kan ik me overigens wel voorstellen dat restmateriaal uit bossen en zagerijen voor energie ( warmte of elektriciteit) wordt gebruikt. Maar dan wel met de volgende uitgangspunten:
1.Maximale cascadering bij verwerking van hout.
2. Bosareaal tenminste op peil houden en bij voorkeur uitbreiden.
3. Na oogst van hout dient het overblijvende bos een verbeterde, duurzame productie van hout te leveren.
4. prijs voor geleverde chips moet meer zijn dan exploitatiekosten voor het maken van chips.
Alleen onder die voorwaarden kun je als boseigenaar betogen dat je tenminste een deel van de zelf veroorzaakte CO2 uitstoot weer in hout kunt vast leggen.
De gemiddelde, gangbare praktijk voldoet – vooral in Nederland en Duitsland- niet aan die uitgangspunten. ( zie ook de resultaten van de landelijke bosinventarisaties in beide landen). Dan zou je dus moeten betalen voor CO2 uitstoot. Maar, zoals gezegd, er zijn in Europa en Scandinavië nog arealen bos die verstandig beheerd worden…Dat zijn dan vooral PEFC gecertificeerde bossen. Duurzame houtvoorziening is daarbij een kernbegrip.
In mijn artikelen over biomassa laat ik me niet uit of verhoogde CO2 gehalten in de atmosfeer wel zo slecht zijn. In andere artikelen ( zie ook Klimaat en Bosbouw in ons vakblad) relativeer ik het CO2 probleem sterk. Onze ( duurzaam beheerde) bossen kunnen in elk geval heel goed met wat meer CO2 omgaan.
De SDE+ gelden kunnen beter voor grootschalige bosaanleg en verbetering van de beheertoestand voor duurzame houtvoorziening aangewend worden.
Met beste groet
Leffert Oldenkamp
Lees hier het complete artikel van Leffert.