ECN: er is licht aan het eind van de tunnel voor gascentrales
Maandag 15 december 2014
De noodlijdende Nederlandse gascentrales, waarvan een groot deel momenteel niet of slechts mondjesmaat draait, kunnen binnen tien jaar weer een winstgevende asset zijn voor stroomproducenten. Dat voorspelt ECN in een rapport over de toename van variabele duurzame energie als wind- en zonne-energie. Ook andere technieken die flexibiliteit aan het elektriciteitssysteem kunnen toevoegen, zoals opslag en vraagsturing, zien een economisch rendabele toekomst tegemoet volgens ECN.
Het ECN-rapport is gemaakt in opdracht van Tennet en onderzoekt de ontwikkeling van de vraag naar flexibiliteit als wind- en zonne-energie een groter aandeel in de elektriciteitsproductie gaan krijgen. Kort gezegd is onderzocht: hoeveel flexibiliteit is er straks precies nodig, en hoe kan die flexibiliteit geleverd worden? Als stippen op de horizon zijn 2017 en 2023 genomen.
Voor de berekening van de toekomstige vraag naar flexibiliteit, moet ECN uiteraard een aantal aannames doen, waarbij wijzigingen in die aannames tot andere resultaten zou leiden. De belangrijkste aannames zijn de ontwikkeling van de volgende variabelen: gas- en kolenprijzen, de CO2-prijs, elektriciteitsconsumptie, interconnectiecapaciteit en de toekomstige brandstofmix in de elektriciteitssector -uit deze factoren volgt de ontwikkeling van de elektriciteitsprijzen en de mate waarin deze fluctueren.
ECN gaat uit van stijgende gas-, kolen- en CO2-prijzen: in 2023 wordt gerekend met € 3,50 per GJ voor kolen, € 30,90 per MWh voor gas, en € 13,50 per ton voor CO2. Voor interconnectiecapaciteit tussen Nederland en zijn buurlanden gaat ECN uit van een toename van 4.550 MW in 2012 naar 8.750 MW in 2023.
De sleutel naar winstgevendheid voor gascentrales en andere flexibiliteitsoplossingen ziet ECN overigens niet in een capaciteitsmechanisme -waarbij alleen het beschikbaar hebben van flexibele capaciteit al geld oplevert- maar puur in een goed werkende intraday- en balansmarkt voor stroom, waar de prijsschommelingen in 2023 zodanig zullen zijn dat op de windluwe en schaduwrijke momenten goed verdiend kan worden met het aanzetten van een gascentrale.
Op dezelfde wijze zou grootschalige stroomopslag tegen 2023 winstgevend kunnen zijn door gebruik te maken van de prijsverschillen. ECN analyseerde het business model van een opslagsyteem van 300 MW op basis van perslucht, een techniek die nu nog financieel onhaalbaaris, en concludeert dat dit in 2023 een netto jaarwinst tussen de € 17 en 36 miljoen kan opleveren.
Er valt het een en ander af te dingen op de conclusies, geven de ECN-onderzoekers zelf al aan. Zo wordt stroomopslag op het niveau van huishoudens of op wijkniveau buiten beschouwing gelaten, terwijl het goed denkbaar is dat zich hier ook een ontwikkeling zal voordoen de komende tien jaar. Toepassing van lokale opslag zal een groot deel van de fluctuatie uit het systeem halen, vooral wat betreft het deel dat veroorzaakt wordt door zonne-energie, en in dat geval zal de vraag naar flexibiliteit een stuk lager zijn dan nu door ECN wordt aangenomen.
Download hier het ECN rapport
