Geen ijs meer op de polen?
Zaterdag 3 december 2016
Een gastbijdrage van Jeroen Hetzler (bezocht de afgelopen jaren Spitsbergen en de Noordpool)
Dit was de strekking van het betoog van mevrouw Bernice Notenboom in een uitzending van De Wereld Draait Door van 1 december. Zij is klimaatjournaliste en –activiste die in haar uitspraken over allerlei te wachten staande rampen doet denken aan mevrouw Minnesma van Urgenda. Wij lezen in detail over haar verder. Deze regel uit de koppeling is interessant:
Notenboom vermijdt praatprogramma’s waarbij ook klimaatsceptici aanwezig zijn, de discussie daarmee vindt ze zinloos.
Misschien heeft zij moeite met de confrontatie met feiten en andere onwelgevallige observaties. Haar betoog in dit programma kwam er op neer dat er volgend jaar nergens meer zeeijs te bekennen is; op de Noordpool noch op de Zuidpool, al bleef zij vaag over deze laatste, want wat met het landijs op de Zuidpool? Het is daar nogal koud zodat ik de logica van wat zij betoogt in twijfel trek. Het ging verder voornamelijk over de Noordpool. Zij toonde evenwel deze grafiek van de mondiale ijssituatie:
Je ziet de dominantie van het zeeijs van de Zuidpool. Natuurlijk dempen de beide polen elkaar. En dan zie je het oppervlak blijven hangen op 16 miljoen vierkante kilometer, althans volgens die grafiek. Hoezo ijsvrij in 2017? Maar veel belangrijker zijn de titel van de grafiek, namelijk From NSID (het is dus niet geheel een grafiek van NSID), en de lettertjes rechts onderaan Graph by Wipneus. Wie is wipneus? Klopt die grafiek wel en is dat alarmisme terecht? Kijken we naar de grafieken van de NSID dan zien we voor de Noordpool dit (men moet wel de optie show all aanklikken):
Weliswaar loopt 2016 achter vanwege door NSID genoemde oorzaken als warmer water, maar het komt niet overeen met wat mevrouw Notenboom over de Noordpool beweert. Dergelijk alarmisme is bovendien al veel ouder en dateert zelfs tot 1817. Zie hier, hier en hier. Laten we eens naar de cijfers kijken van het NSID samengebracht door Climate4you:
Er blijkt geen reden tot alarmisme en al helemaal niet om te stellen dat de beide polen geheel ijsvrij zullen zijn in 2017, want dan had de ijsbedekking 0 moeten zijn voor beide polen gedurende het hele jaar. Hier is echter sprake van mondiaal circa 25 miljoen vierkante kilometer, sowieso beduidend meer dan in de grafiek van mevrouw Notenboom. Uit de mondiale representatie door NSID blijkt dat dit verschijnsel na 2000 3 keer eerder en op ongeveer dezelfde schaal is voorgekomen. Dit naast die van de hierboven genoemde keren. Op de site van het NSID is geen alarmisme te bespeuren voor beide polen. De schaal (de X-as) van de grafiek van mevrouw Notenboom suggereert daarentegen een alarmerende en ongekende situatie voor de beide polen, iets wat zij sterk benadrukte. Het betoog van mevrouw Notenboom roept dan ook iets op van een wanhoopsdaad die doet denken aan Der Untergang waar destijds in Berlijn in de aprildagen van 1945 met imaginaire legers werd geschoven.
Zij treedt met haar betoog in de voetsporen van Al Gore en deze meneer.
Het meest valt op dat NPO1 niet kritischer was dan had gemoeten teneinde onafhankelijke journalistiek te bedrijven. Vermoedelijk is de presentator van De Wereld Draait Door niet alleen onvoldoende onderlegd om kritische vragen te stellen, maar is hij hiertoe ook niet bereid om ideologische reden. Sceptici blijven immers opvallend buiten beeld. Discriminatie der geesten zou je dit kunnen noemen door gebrek aan journalistieke objectiviteit en inhoudelijke kennis.
Ik kan me, gezien het bovenstaande, voorstellen dat mevrouw Notenboom discussie met sceptici uit de weg gaat. En tot slot vraag ik mij af of de Wipneus van haar grafiek mogelijk iets te maken heeft met de neus van Pinoccio, iets wat ook voor de NPO als geheel in dezen geldt.