‘Mestkastelen’: waarom mestverwerking zo vaak mislukt

Woensdag 20 mei 2015

Door Geesje Rotgers, V-focus

Bewerkte mestproducten hebben in 25 jaar van forse inspanningen slechts een marktaandeel weten te bereiken van enkele promillen. Dit marktaandeel is teleurstellend laag en staat in geen verhouding tot alle investeringen. In de afgelopen decennia werden tientallen mestverwerkingsinitiatieven opgestart, maar zo’n 90 procent redde het niet en was binnen enkele jaren weer verdwenen. Hoe kan dat toch? De oorzaak blijkt steeds dezelfde: de marktwensen worden genegeerd en de logistiek onderschat.

Mestkasteel

Mestkasteel

Door middel van verwerking het mestprobleem oplossen is allesbehalve nieuw. Al 25 jaar lang worden steeds weer nieuwe verwerkingsinitiatieven uitgedacht, en geregeld met subsidie in de markt gezet.

Om daarna weer relatief vlot van het toneel te verdwijnen.

Slechts een enkele mestverwerker houdt stand. Momenteel staat wederom een aantal initiatieven in de startblokken, nu veehouders met een mestoverschot verplicht zijn een deel van de mest te laten verwerken, maar hoeveel kans maken die initiatieven? Mestverwerking wordt vooral gezien als een manier om van het mestoverschot af te komen. Dit is meteen de reden waarom zo’n 90 procent van de mestverwerkingsinitiatieven in de afgelopen jaren is mislukt, menen deskundigen in het hoofdartikel in V-focus van juni. Mestverwerking wordt gestuurd vanuit de veehouderij en te weinig vanuit de plantaardige teelten, waarin de producten van waarde moeten zijn.

Veel mislukkingen
De reeks mislukte mestverwerkingsinitiatieven is lang, heel veel langer dan de rij initiatieven die wel slaagden. In de jaren ’90 vielen grote verwerkers als Promest en Scarabee al vrij snel na hun oprichting om. En ook initiatieven van recente datum, zoals Biogreen Salland, Aqua Purga en AgriModem werden (tot nu toe) geen succes. De huidige troef op het gebied van mestverwerking betreft het zogenaamde mineralenconcentraat. Maar diverse bronnen voorspellen dat het ook hiermee slecht zal aflopen, zolang gerekend wordt vanuit het wegwerken van mestoverschotten. Ook bij de vermarkting van deze mineralenconcentraten wordt te weinig rekening gehouden met de bemestende waarde voor gewassen, de logistiek, opslag en het toedieningsgemak voor de gebruikers.

Het omslagartikel ‘Mestkastelen – Waarom mestverwerking zo vaak mislukt’ trekt lessen uit 25 jaar investeren in mestverwerking (vanaf deze week te lezen in V-focus).
(Bron: V-focus)

 

De volgende tekst is een bijdrage van de redactie van de website van de Groene Rekenkamer over de voorgenomen bouw van een mestverwerker op de Ecofactorij in Apeldoorn

 

Mestverwerker

Gereserveerd terrein voor de mestverwerker op de Ecofactorij in Apeldoorn

Mestverwerking in op de Ecofactorij in Apeldoorn

In Apeldoorn duiken plotseling plannen op om ook een mestverwerker op de Ecofactorij te bouwen. Na een 14 jaar durende strijd tussen diverse actiegroepen en de kippenmestverbrander Fibroned legde de laatste in 2012 het loodje nadat de gemeente Apeldoorn de reservering voor de 5 hectare grond op de Ecofactorij voor Fibroned had beëindigd. Een reservering die de Apeldoornse bevolking moest betalen want in die periode heeft de reservering vele miljoenen aan renteverlies gekost.
Bovendien vernietigde de Raad van State tot tweemaal alle door de Provincie Gelderland verleende bouw- en milieuvergunningen.

Overigens heeft de gemeente Apeldoorn last van grootheidswaanzin ten aanzien van de woorden duurzame gemeente. De Raad van State verbood enkele jaren geleden ook de bouw van 5 stuks 150 meter hoge windmolens op de Ecofactorij. De eigenwijsheid van de gemeente met betrekking tot de juridisch zaken in de Luchtvaartwet, zorgde ervoor dat de Raad van State de vloer aanveegde met de verleende vergunningen. De windmolens waren namelijk te hoog waardoor de luchtvaart van en naar  het nabij gelegen vliegveld Teuge gevaar zou kunnen lopen.

Concentratie luchtvervuiling en milieuoverlast

De concentratie mestverwerking en mestvergisting wordt in het gebied van de Ecofactorij wel erg groot. Er zijn nu vergevorderde plannen om op een kilometer afstand van de mestverwerker die 350.000 ton varkensmest per jaar gaat verwerken, ook een mestvergister te bouwen.

De aanvoer van varkensmest voor de mestverwerker zal ruim 20.000 vrachtwagenbewegingen per jaar veroorzaken, nog afgezien van de duizenden vrachtwagens die de afgevoerde producten van de mestverwerker moeten vervoeren.

Apeldoorn weer als proefterrein?

Wordt Apeldoorn opnieuw als proefgebied beschouwd na het ‘unieke concept’ van de kippenmestverbrander Fibroned en een windmolenpark van de failliete Econcern dochter Evelop?

Het bedrijf Greenferm dat op de Ecofactorij wil bouwen heeft nog geen mestverwerker van dit soort in Nederland gebouwd. De mestverwerker op de Ecofactorij geldt als eerste in een serie installaties die in Nederland gebouwd gaan worden.
Wordt dit opnieuw een zeperd voor de gemeente Apeldoorn?

Het is verstandig als de gemeente Apeldoorn de opmerkingen in het artikel op V-focus ter harte neemt om te voorkomen dat het opnieuw de bevolking van de woonwijk de Maten tegen zich in het harnas jaagt en om opnieuw een afgang voor de Raad van State te voorkomen.

De messen worden geslepen.

Lees ook ons artikel Beerput mestproject nog dieper over het mestproject Mestpartners van Aquapurga. Hoe tientallen investeerders hun geld in de mestverwerker zagen verdampen.