Energieakkoord binnen een jaar onderuit

Vrijdag 5 september 2014

Al binnen een jaar na het op 6 september 2013 afgesloten Energieakkoord blijken doelstellingen amper haalbaar. Dit stelt Dagblad Trouw.

Is dit een verrassing? Geenszins, want De Groene Rekenkamer heeft meer dan een jaar geleden, op 13 juli 2013 al geschreven en cijfermatig aangetoond dat het Energieakkoord dat toen in de maak was, onbetaalbaar zou zijn, veel maatschappelijke weerstand zou oproepen en een nationale verarming zou veroorzaken.
Zie ons artikel Energieakkoord? Welk energieakkoord? 

Wat wordt het nu? 16%; 14%; 12,5%; 8% of gewoon 7%? De helft van de doelstelling?

Op basis van goed ingevoerde bronnen zal volgens Trouw de ‘Nationale Energie Verkenning’ die over een maand zal verschijnen, somber nieuws brengen. Deze verkenning komt van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN). De oorspronkelijke doelstelling van 16% duurzaam opgewekte energie (nu ruim 4%) in 2020 is tussentijds al bijgesteld naar 14%. Volgens de Verkenning is ook dat niet haalbaar; 12,5% wellicht, wordt nu gezegd.

De Groene Rekenkamer acht zelfs dit percentage van 12,5% onhaalbaar. Minister Kamp mag blij zijn als in 2020 hooguit 8% van onze elektriciteit duurzaam wordt opgewekt, maar ook bij dit percentage beginnen ingenieurs vragen te stellen met in hun hand de berekeningen die aantonen dat ook 8% nog te hoog is.
Een blamage voor deze minister. Deze 8% is nog geen één procent van onze totale energiebehoefte! En dat voor een bedrag dat de € 100 miljard ver overschrijdt.

Wind en zon stagneert, aanvraag SDE+ stort in

Belangrijke pijler onder de duurzame opwekking wordt gevormd door windenergie; grootschalige windparken in zee en op land zouden een grote bijdrage gaan leveren. Maar de praktijk is weerbarstig. Vergunningen voor de bouw zijn er nog niet en over de locaties waar de parken aangelegd moeten worden bestaat nog discussie. Verder is het verzet tegen windparken groeiend en of de onlangs overeengekomen gedragscode ‘wind op land’ gaat helpen zal nog moeten blijken. Dit alles leidt tot een enorme vertraging. Dat is ook te zien aan de mate waarin gebruik gemaakt wordt van de SDE+ regeling. Dit is een exploitatiesubsidie voor projecten voor duurzame energie zoals zon- en windenergie. Het aantal aanvragen stagneert en de vraag is of de beschikbare € 3,5 miljard dit jaar wel aangesproken zal worden. Vorig jaar was de SDE+ pot al op in april, nu is nog maar voor € 500 miljoen ingetekend, waaronder slechts € 4 miljoen voor ruim 60 zonnestroom installaties.

Particuliere opwekking

Dat de SDE+ regeling niet goed lijkt te functioneren kan liggen aan de hoogte van de vergoeding; deze is structureel te laag om op winstgevende wijze in zonnestroom te kunnen investeren, behalve wellicht bij de laatste fasen van de regeling die nu ingaan. Maar ook voor de particulier is de investering in zonne-energie niet zonder haken en ogen, zeker sinds minister Kamp liet doorschemeren de salderingsregeling te zullen heroverwegen in 2017. Voor een particulier ligt de terugverdientijd momenteel tussen de 7 en 10 jaren. Na 2017 kan die termijn oplopen en zal het voordeel van eigen zonnestroom beperkt blijken. Van de op papier mooie regelingen voor lokale opwekking met energiecoöperaties en de ‘postcoderoos’ wordt te weinig gebruik gemaakt, door een te klein postcodegebied, btw-heffingen, hoge kosten voor de installatie van de energiemeter.

Minister Kamp blijft hardnekkig weigeren de ware kosten te vertellen

Gezien het feit dat niemand, zelfs minister Kamp niet, bereid is openheid van zaken te geven over de miljarden verslindende operatie die Energieakkoord heet, is het geen wonder dat het Energieakkoord de bevolking die de rekening van het Energieakkoord moet betalen, niet aanspreekt. Men vertrouwt deze minister niet die te pas en te onpas éénzijdig veranderingen aanbrengt in bestaande afspraken, met een wet in de hand die zo uit het huidige Rusland overgenomen kan zijn en burgers volstrekt in de kou laat staan.

Huishoudens moesten koste wat kost buiten het Energieakkoord gehouden worden

Bovendien werden de burgers die het Energieakkoord uiteindelijk betalen buiten de onderhandelingen over het Energieakkoord gehouden. De huishoudens die over enkele jaren bij ongewijzigde uitvoering van het Energieakkoord meer dan € 200 per maand extra bovenop hun maandelijkse energienota krijgen gepresenteerd, stonden aan de kantlijn en moesten zwijgen. Vanuit het standpunt van de onderhandelaars misschien begrijpelijk maar onvergeeflijk, want zij waren als de dood zo bang dat wanneer de burgers mee zouden onderhandelen en de werkelijke kosten zouden vernemen, zij mordicus tegen het Energieakkoord zouden zijn. Dus werd de deur van de onderhandelingskamer voor hen gesloten. Een cruciale fout van SER onderhandelaar Wiebe Draijer. Met deze weigering stond het bij voorbaat vast dat er een bom met onbekende lading onder het Energieakkoord werd geplaatst. De tegenstanders gaan zich namelijk steeds meer roeren nu de werkelijke kosten langzaam bekend worden.
Zie ook ons rapport: Huishoudens betalen hoogste prijs voor het energiebeleid, 250 tot 400 euro per maand erbij

De huishoudens zijn machtiger dan minister Kamp denkt. Deze minister probeert met maatregelen zoals de Crisis- en Herstelwet in de hand de Nederlanders murw te maken, windmolens worden gedwongen op de meest vreemde plaatsen gepland, de bevolking staat buitenspel, elektriciteitstracé’s, zoals bij Oosterhout worden buiten alle regels van normaal fatsoen om door deze minister van de VVD zomaar, zonder enig overleg met omwonenden, verplaatst zodat de hoogspanningsleidingen nu vlak langs scholen en sportplaatsen komen te hangen. Het is ongehoord hoe deze minister denkt zijn hobby te kunnen uitleven en het geld van de Nederlandse belastingbetalers in een bodemloze put kiepert.

Deze minister sleutelt ondertussen allerlei wetjes in elkaar, zoals de Wet wind op Zee, waarin nauwelijks inspraak van burgers meer mogelijk is en waarbij de Noordzee vol met miljarden verslindende windmolens wordt gezet. De leden van de Tweede Kamer zitten erbij en kijken ernaar maar zij vergeten dat ook zij later op het ontlopen van hun verantwoordelijkheid kunnen worden aangesproken als de parlementaire enquêtecommissie Gone with the Wind (zie onderaan) over enkele jaren een feit is.

De Nederlandse huishoudens worden langzaam wakker

De Nederlandse bevolking begint langzaam te begrijpen dat een onderdeel uit het Energieakkoord, de windenergie, een bedrag vergt van meer dan € 50 miljard en dat de rekening daarvan bij de Nederlandse huishoudens komt te liggen. Om een volksopstand te voorkomen blijft minister Kamp hardnekkig weigeren de werkelijke kosten van het Energieakkoord openbaar te maken.
De Tweede Kamer wordt mooie verhaaltjes verteld, zoals het feit dat wanneer monopolist TenneT de offshorekabels mag aansluiten dat € 3 miljard goedkoper uitvalt. Dan wat,  meneer Kamp? Goedkoper dan wat?

Lokaal wordt hier en daar al burgerlijke ongehoorzaamheid waargenomen. De minister krijgt het nog zwaar te verduren. Met liegen wordt de Tweede Kamer geprobeerd over te halen en op het verkeerde been gezet. Deze dames en heren politici zijn, enkele uitzonderingen daargelaten, geen knip voor de neus waard als ze de gladde en aantoonbaar valse praatjes van deze minister blijven geloven die zijn ingefluisterd door volstrekt incompetentie technici van het ECN, die slechts uit zijn op één ding, dat de minister de subsidiepotten wijd open houdt om hun bestaansrecht te verzekeren.

Nijpels

Dan hebben we het nog niet eens over de voorzitter van de SER-Commissie Borging Energieakkoord, de heer Nijpels gehad, die onomwonden in het openbaar wethouders die hun mening verkondigen, zoals de hoge kosten van windenergie voor hun inwoners, onder druk zet en dreigt met het wapen van wetgeving. De lokale politici die de bui al zien hangen dat hun gemeente wordt volgezet met windmolens noemt Nijpels mensen zonder ruggengraat.
Waar haalt deze volstrekte leek op energiegebied het lef vandaan?
Over Provinciale politici die twijfelen of windenergie wel de juiste oplossing is voor een zogenaamd klimaatprobleem, zegt Nijpels dat ze de neiging hebben de grote held te gaan uithangen.
Nijpels is in staat de redactie van het Financieel Dagblad zo onder druk te zetten om een hem onwelgevallig artikel over het Energieakkoord niet te plaatsen.

Nijpels haalt ook alvast het gezichtsverlies aan dat ondertekenaars van het Energieakkoord zullen lijden als ze afhaken. Hoe zou het gezicht van Nijpels er uitzien als het Energieakkoord flopt?
Nijpels is bang en bereid zich alvast op een totale mislukking voor, want hij vreest dat de Statenverkiezingen van volgend jaar een verstorende rol zullen spelen bij plaatsen windmolens.
Ondanks zijn praatjes is Nijpels zich ervan bewust dat uiteindelijk de kiezers bij de Statenverkiezingen volgend jaar een uitermate machtig wapen in handen hebben.

Oproep

De Groene Rekenkamer roept organisaties als het MKB-Nederland en de Bovag op het Energieakkoord voor gezien te houden en er uit te stappen. Uw klanten, de Nederlandse consumenten, betalen de miljarden die het Energieakkoord kost en zullen hun consumptiepatroon veranderen door minder bij het MKB en de autobranche te kopen. Wat dit betekent is duidelijk: meer faillissementen in het MKB en de autobranche met duizenden werklozen erbij.
Door uit het Energieakkoord te stappen lijdt u geen gezichtsverlies zoals Nijpels zegt, maar toont u uw verantwoordelijkheid tegenover uw consumenten.

De Groene Rekenkamer roept energiemaatschappijen zoals Delta, RWE-Essent, Vattenfall-NUON, E.on en GdF, verenigd in uw branche organisatie op uit het Energieakkoord te stappen. De gevolgen zijn al zichtbaar, sluiting van schone gascentrales, omdat u niet met de zwaar gesubsidieerde windmolensector meer kunt concurreren, denkt u aan de honderden werklozen, medewerkers die uw bedrijf groot hebben gemaakt en voor welvaart in Nederland hebben gezorgd. Op termijn moet u volgens het Energieakkoord ook 5 kolencentrales sluiten die nog jaren mee kunnen en broodnodig zijn als backup voor zonne- en windenergie.

Het vervroegd sluiten van de vijf oude kolencentrales in Nederland leidt volgens de Autoriteit Consument & Markt (ACM), het voormalige NMa, met als basis een studie die door het ECN is uitgevoerd, tot de volgende effecten:

  1. De energierekening van de consument stijgt, omdat de productiecapaciteit van stroom door de sluiting met ongeveer 10 procent verminderd wordt.
  2. De aangedragen oplossingen om het milieu minder te belasten, zijn te beperkt. ACM in haar persbericht: “Omdat de positieve milieueffecten niet zodanig groot zijn dat zij de hogere energierekening voor de Nederlandse consument compenseren is de afspraak zoals die nu in het Energieakkoord is vormgegeven in strijd met de regels die concurrentiebeperking tussen bedrijven verbieden”.


Minister Kamp ziet de bui al ha
ngen, de 5 genoemde centrales blijven gewoon open, maar hij verzint een list, hij verzwaart de milieueisen waardoor deze centrales niet meer aan de milieueisen voldoen en toch moeten sluiten. Met deze onbetrouwbare minister is het slecht zakendoen. Stap uit het Energieakkoord en u bespaart de Nederlandse consumenten honderden miljoenen die de sluiting gaat kosten en waarvan de rekening bij alle Nederlandse huishoudens wordt gelegd.

Of heeft u de ijdele hoop dat de minister u deze kosten vergoedt?

Het moment

Het wachten is op het moment dat de overheid de snel oplopende kosten van zogenaamde duurzame energieprojecten niet meer kan verantwoorden aan de kiezer. Vanaf dat moment worden de subsidies gereduceerd of afgeschaft.

Leden van de Tweede Kamer zullen als zo vaak verbijsterd en ontzet zijn over de gigantische hoeveelheid geld, tussen de € 60 miljard en meer dan € 120 miljard, die nog geen één procent van onze totale energievoorziening moet kosten. Ontzet? Verbijsterd? Nee toch? Want ze zitten er toch zelf bij? Zij zijn mede verantwoordelijk voor een nationale verarming die zijn weerga niet kent.

Zou dat soms de reden zijn dat minister Kamp weigert Kamervragen te beantwoorden over de ware kosten van het Energieakkoorden en bij elke gelegenheid het onderwerp, kosten betreffende het Energieakkoord, om de hete brij heen draait?

Gezien de grote problemen waarmee windexploitanten te maken hebben als het om financiering van grote miljardenprojecten gaat, lijken banken inmiddels te beseffen dat het moment van snijden in subsidie’s snel is aangebroken.

Energiemaatschappijen en windmolenexploitanten proberen nu, teneinde nog wat geld binnen te schrapen, in allerijl argeloze burgers en omwonenden te bewegen obligaties aan te schaffen waarmee hen een rendement van ongeveer 2% tot 3% wordt beloofd, afhankelijk van de windkracht, dat wel.
Beleggingsexperts waarschuwen niet voor niets tegen dit soort obligaties, waarbij je als het misgaat, achter in de rij mag aanschuiven. Maar neem aan dat er dan niets meer over is.

Er komt een moment dat deze minister en zijn vazal Nijpels voor de parlementaire enquêtecommissie Gone with the Wind staan en zich als verlichte despoten met hun gemaakte glimlach onder ede achter anderen zoals hun ambtenaren, Brussel en het ECN zullen verschuilen.